درس دوم- کار با فایل ها، پوشه ها

در مهاجرت به مک، یکی از مهمترین بخش ها، نحوه کار با فایل ها و پوشه ها در این سیستم عامل است. هر چند که کلیت کار با این بخش در مک، تفاوت چندانی با سایر سیستم عامل های رایج ندارد، اما نکات ریز و درشتی هستند که برای افزایش آگاهی و بازدهی، در این راهنما ذکر شده اند.

 

کار با فایل ها
اگر بر روی دسکتاپ مک، آیکونی از هارد دیسک خود مشاهده می کنید، با دوبار کلیک بر روی آن، پنجره فایندری باز می شود که حاوی چند پوشه است. این پوشه معمولا با نام Macintosh HD به صورت پیش فرض روی دسکتاپ مک دید می شود.

پوشه Macintosh HD در OS X 10.8

با باز شدن پوشه مذبور، چندین پوشه مطابق تصویر فوق در آن دیده می شود:

- پوشه Applications: که نرم افزارها و اپلیکیشن های نصب شده بر روی مک شما در آن قرار دارند.

- پوشه Library: که فایل ها و اطلاعاتی مانند تصاویر پیش فرض دسکتاپ و سایر اطلاعاتی که مورد نیاز سیستم عامل هستند، در آن قرار دارند.

- پوشه System: که فایل های اصلی سیستم عامل و درایورها و سایر اطلاعات مهم در آن نگهداری می شوند.

- پوشه Users: که در آن، پوشه هایی به نام کاربرانی که در سیستم عامل شما تعریف شده اند، وجود دارد و اطلاعات هر کاربر در پوشه مخصوص به خودش نگهداری می شود.

 

پوشه کاربری شما
مهم ترین پوشه ای که در هنگام کار با مک، با آن سر و کار دارید، پوشه کاربر شما است. این پوشه مشابه پوشه Documents در ویندوز است که در آن همه فایل های مربوط به خود را ذخیره می کنید. همان طور که گفته شد، در مک این پوشه در پوشه Users که در تصویر بالا دیده می شود، قرار گرفته و نام کاربری شما بر آن نهاده شده است.

در اینجا نام آن پوشه Darsnameh است که در تصویر زیر، بخش های اصلی آن که به صورت پیش فرض در اختیار شما قرار دارند، قابل مشاهده هستند.

پوشه کاربری در OS X 10.8

در هر کدام از پوشه های تصویر فوق، بسته به شیوه استفاده شما از مک، داده هایی قرار می گیرند. برای مثال، فایل های مرتبط توسط نرم افزارهای مختلف در پوشه های Pictures و Movies و Musics و Documents جای داده می شوند. نرم افزار iTunes، به صورت پیش فرض داده های کتابخانه خود را در پوشه های فوق ذخیره می نماید و یا نرم افزار Image Capture که کار انتقال تصاویر از دوربین های دیجیتال، تبلت و تلفن هوشمند به مک را به عهده دارد، تصاویر را در پوشه Pictures ذخیره می کند.

در پوشه Public داده هایی جای می گیرند که قصد به اشتراک گذاری آنها را در شبکه ای خصوصی را دارید. پوشه Desktop تمامی فایل های روی دسکتاپ شما را نگهداری می کند و در پوشه Downloads تمامی فایل هایی قرار می گیرند که توسط مرورگر یا اپلیکیشن های مدیریت دانلود، دانلود می شوند.

ممکن است پوشه Library نیز در پوشه کاربری شما دیده شود. در این صورت بد نیست بدانید پوشه Library وظیفه نگهداری تنظیمات اپلیکیشن ها را بر عهده دارد که باید روی حساب کاربری شما در مک ذخیره شوند.

 

کار با فایل ها
قبل از اینکه در درس های آتی با اپلیکیشن های مختلف مک آشنا شوید، لازم است از نحوه کار کردن با فایل ها در مک آگاهی کافی داشته باشید. مواردی همچون اجرای فایل ها، پیش نمایش، ذخیره سازی و سایر امور مرتبط با آنها.

اجرای یک فایل
باز کردن یک فایل، به معنی درخواست برای اجرای یک نرم افزار برای نمایش، ویرایش یا صرفا اجرای آن در محیط سیستم عامل است. در مک، تمامی فایل ها به صورت آیکون و نام قابل مشاهده هستند. برای اجرای آنها راه های زیادی وجود دارد.

یک فایل تصویری را مثال می زنیم. برای باز کردن یک فایل تصویری، ساده ترین راه دو بار کلیک بر روی آیکون آن است. بدین ترتیب، در صورتی که تنظیمات پیشفرض مک را تغییر نداده باشید، فایل مذبور در اپلیکیشن Preview اجرا شده و به نمایش در می آید. همچنین کلیدهای Command+O یا Command + جهت پایین برو روی صفحه کلید نیز امکان اجرای آن را فراهم می سازند.

چنانچه قصد اجرای آن را در نرم افزاری دیگری داشته باشید، می توانید با نگه داشتن کلید Control از صفحه کلید و کلیک بر روی آن، از منوی باز شده گزینه Open With را انتخاب کنید و نرم افزارهایی که امکان اجرای آن را دارند، ملاحظه و نرم افزار مورد نظر را از انتخاب کنید. علاوه بر این می توانید نرم افزاری که قصد اجرای فایل مذبور با آن را دارید را از قبل باز و از منوی File یا سایر منوهای آن، اقدام به فراخوانی و اجرای آن فایل کنید. در نهایت، می توانید فایل مذبور را گرفته و در داک، روی آیکون اپلیکیشن مورد نظرتان رها کنید. بدین ترتیب، فایل مذبور (در صورتی که امکان اجرای آن با اپلیکیشن انتخابی شما وجود داشته باشد) پس از باز شدن اپلیکیشن مربوطه به اجرا در می آید.

پیش نمایش فایل ها
اغلب اوقات، نیازی به باز کردن فایل ها نیست. شاید تنها بخواهیم آنها را مشاهده کنیم. برای این کار اجبارا نیازی به باز کردن و اجرای یک فایل در اپلیکیشن خاصی نیست. در مک، شما می توانید طیف وسیعی از فایل ها با پسوندها و فرمت های مختلف را به صورت پیش نمایش (Quick Look) مشاهده کنید. بسیاری از فایل های صوتی، تصویری، ویدئویی و حتی فایل هایی با فرمت نرم افزارهای آفیس مایکروسافت (مانند ورد، اکسل و...) توسط این قابلیت، در مک قابل مشاهده هستند. از نسخه ۱۰.۶ مک (Snow Leopard) این قابلیت رسما به مک اضافه شده است. دقت کنید که در نمایش یا اجرای فایل ها با کمک Quick Look سیستم عامل به طور مستقیم هیچ اپلیکیشنی را برای پیش نمایش فایل مربوطه اجرا نمی کند. این مساله برای صرفه جویی در استفاده از منابع سیستمی بسیار موثر است.

برای پیش نمایش یک فایل، کافی است فایل مربوطه را انتخاب و کلید Space bar را از صفحه کلید فشار دهید. همچنین کلیک بر دکمه Quick Look (که شبیه یک چشم است) از بخش بالایی پنجره فایندر نیز امکان پیش نمایش فایل ها را برای شما فراهم می کند.

پیش نمایش در OS X 10.8

در حالت Quick Look یا پیش نمایش، شما می توانید با کمک کلیدهای مکان نمای (بالا، پایین، چپ، راست) کیبورد، سایر فایل های مجاور فایل انتخابی را نیز مشاهده نمایید. همچنین امکان انتخاب گروهی از فایل ها و پیش نمایش گروهی آنها نیز به شما اجازه می دهد همه را در قالب پیش نمایشی از یک آلبوم متنوع، مشاهده کنید (تصویر)، بشنوید (فایل صوتی)، تماشا کنید (فایل تصویری) و...

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، امکان اجرای یک فایل در اپلیکیشن پیش فرض به همراه کلید اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی نیز در Quick Look دیده می شود. این دو قابلیت در نسخه شیر کوهی OS X 10.8 قرار گرفته اند.

مشاهده جزئیات یک فایل
در ویندوز، با راست کلیک بر یک فایل -یا پوشه-، آخرین گزینه همواره Properties بوده است. گزینه ای که با کلیک بر آن، می توانستید جزئیاتی را در خصوص آن مشاهده کنید. مواردی همچون تاریخ ایجاد، آخرین تاریخ تغییرات، سایز فایل و... .

این قابلیت در مک نیز وجود دارد. با انتخاب و راست کلیک بر روی آیکون یک فایل، می توانید از منوی باز شده، گزینه Get Info را انتخاب نمایید. این گزینه، معادل Properties در ویندوز است. با کلیک بر آن، در پنجره ای جداگانه، اطلاعات کلی از فایل انتخابی را مشاهده می کنید.

نمایی از پنجره Get Info در OS X 10.8

در تصویر بالا که نمایی از پنجره Get Info است، اطلاعات بسیاری در خصوص فایل مذبور مشاهده می شود. داده هایی مانند نام، نوع فایل، تاریخ ایجاد و تغییر، حجم فایل، سایز تصویر، نرم افزار پیش فرض برای اجرا و... .

فراخوانی پنجره Get Info در مک، با استفاده از کلید میانبر Command+I نیز ممکن است.

تغییر اپلیکیشن پیش فرض
جهت تغییر اپلیکیشن پیش فرض در مک، می توانید از پنجره Get Info کمک بگیرید. در این پنجره همانطور که در تصویر فوق مشاهده می کنید، بخشی با عنوان Open With دیده می شود که اپلیکیشن Preview در آن قرار دارد. با انتخاب سایر گزینه ها (اپلیکیشن های نصب شده) از لیست، می توانید اپلیکیشن مربوطه برای اجرای فایل مذبور را در مک خود برای همیشه تغییر دهید (تغییر مجدد این وضعیت مجددا امکان پذیر است.). پس از اجرای این تغییر، کلید Change All فعال می شود. با فشردن آن، تمامی فایل های مک، با پسوند مشابه در آینده توسط اپلیکیشن مورد نظر شما اجرا خواهند شد.

تغییر نام
تغییر نام (Rename) یک فایل در مک بسیار ساده است. برای این کار پس از انتخاب فایل مورد نظر، کلید Enter از صفحه کلید را فشار دهید. در این صورت امکان تغییر نام، برای شما فعال می شود.

تغییر نام یک فایل به همراه پسوند در OS X 10.8

همانطور که در تصویر فوق مشاهده می کنید، پس از فشردن کلید Enter از صفحه کلید، فایل مذبور آماده تغییر نام است. توجه کنید که پسوند فایل، خارج از محدوده تغییر نام است و تنها نام فایل برای تغییر کردن انتخاب شده است.

نکته: در مک، شما امکان تغییر در نمایش یا عدم نمایش پسوند فایل ها را دارید. اگر آگاهی از نوع و فرمت فایل مربوطه چندان برای شما مهم نیست، می توانید آن را غیرفعال کنید.

ایجاد میانبر
در مک همانند ویندوز، می توانید برای هر فایل یک میانبر (Shortcut) در پوشه های دیگر درست کنید. این میانبرها حجمی اشغال نمی کنند، اما اجازه دسترسی به فایل اصلی را در سایر بخش های سیستم عامل (سایر پوشه ها، سایدبار ِ فایندر، دسکتاپ، داک و...) فراهم می کنند.

برای ایجاد یک میانبر که در مک Alias خوانده می شود، می توانید بر روی آن راست کلیک کنید و گزینه Make Alias را انتخاب نمایید. انتخاب و فشردن کلیدهای Command+L نیز کلید میانبر همین قابلیت است. بدین ترتیب Shortcutای از فایل مذبور ظاهر می شود که می توانید آن را در هر پوشه دیگری قرار دهید.

یک فایل به همراه میانبر در OS X 10.8

دسترسی به Shortcut یک فایل (یا پوشه یا اپلیکیشن) با کپی آن در تمامی پوشه های مک وجود دارد.

برای سهولت دسترسی به یک فایل، می توانید آن را به داک یا سایدبار در فایندر نیز اضافه کنید. برای این کار کافی است فایل مذبور را گرفته و در داک (سمت راست داک) یا سایدبار رها کنید. بدین ترتیب به یک میانبر از آن فایل در این بخش نیز دسترسی دارید.

پاک کردن یک فایل
برای پاک کردن یک یا چند فایل، کافی است فایل(های) انتخابی را گرفته و بر روی آیکون Trash در داک کشیده و رها کنید. بدین ترتیب فایل های مذبور پاک می شوند. همچنین می توانید پس از انتخاب فایل(ها) برای پاکسازی، کلید Control را از صفحه کلید نگه داشته و بر روی آن(ها) کلیک کنید؛ سپس از منوی باز شده گزینه Move to Trash را انتخاب کنید. فشردن کلیدهای Command+Backspace پس از انتخاب نیز، فایل(ها) را پاک می کند.

برای پاکسازی Trash می توانید بر روی آیکون آن در داک راست کلیک کرده و گزینه Empty Trash را انتخاب کنید.

منوی پاکسازی Trash در OS X 10.8

همچنین برای پاکسازی امن فایل های موجود در سطح زباله، چنانچه کلید Command را به هنگام راست کلیک نگه دارید، به جای Empty Trash گزینه Secure Empty Trash ظاهر می شود. توجه داشته باشید که برای پاکسازی امن Trash، زمان بیشتری نیاز است.

منوی پاکسازی امن Trash در OS X 10.8

در صورتی که پس از پاک کردن یک فایل نیاز به بازیابی آن داشتید، می توانید پیش از پاکسازی Trash نسبت به بازگردانی آن اقدام کنید. کافی است با کلیک روی آیکون Trash در داک، آن را باز کرده، فایل مورد نظر را یافته و آن را به دسکتاپ یا پوشه ای دیگر در مک تان بکشید.