توانایی خود را افزایش دهیم

فرهنگ و هنر
توانایی خود را افزایش دهیم

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام

• لطفا مطالب سایت را به صورت منظم پیگیری کنید
• ارائه پیشنهادات و نظرات شما باعث بهبود کیفیت ارائه مطالب خواهد شد

بعضی از مطالب آموزشی سایت توسط اینجانب نوشته نشده و صرفا جهت مطالعه دوستان از منابع دیگری جمع آوری شده است
چنانچه در مطالب موضوعی ملاحظه شد که از نظر علمی ، اعتقادی ، سیاسی ، مذهبی و ... دارای مشکل بود حتما در قسمت نظرات ذکر بفرمایید تا اصلاح گردد.
با تشکر
موفق باشید

طبقه بندی موضوعی
آخرین نظرات

۹ مطلب با موضوع «درسنامه :: تفکر خلاق» ثبت شده است

يكشنبه, ۲۲ تیر ۱۳۹۳، ۰۲:۳۷ ق.ظ

درس هفتم- آدم های خلاق

تا اینجا مطالب مختلفی در مورد تفکر خلاق با هم خواندیم. حالا شاید بد نباشد کمی در مورد خصوصیات آدم هایی که خلاقانه فکر می کنند و دنبال راه حل های نو هستند، بدانیم.

طبیعی است که منظور این نیست که همه این خصوصیات در همه جمع است و اینکه تمام این خصوصیات نسبی و  اکتسابی هستند و از طریق یادگیری و تکرار و تمرین قابل رشد هستند. خواندن این درس شاید کمکی هم به خودمان باشد که تغییرات رفتاریمان را بعد از به کار بستن شیوه ها و تکنیک هایی که در این دوره یادگرفته ایم، ارزیابی کنیم.

 

کنجکاوی
آدم های خلاق دوست دارند در مورد همه چیز بیشتر بدانند. دانستن دلیل نمی خواهد. «برای چی می خواهی این رو بدونی؟» این سوال برای یک فرد خلاق عجیب است، «می خواهم بدانم چون چیزی در موردش نمی دونم». دانش، لذت بخش است و عموما در مواقعی دور از انتظار به کمک ما می آید.

ضمن اینکه، دانش به خصوص در سطوح مختلف، برای بروز خلاقیت و بارور شدن آن لازم است. بیشترین خلاقیت از تنوع دانش و ترکیب آنها حاصل می شود. طبیعتا از هیچ، چیزی در نمی آید.

پس هیچ هراس و ابایی از پرسیدن نداشته باشید. از هر که می توانید بپرسید، یک سوال را از چندین نفر بپرسید تا بتوانید پاسخ های مختلف را با هم مقایسه کنید. هیچ محدودیتی برای دانستن بیشتر برای خود نگذارید، به سراغ موضوعاتی بروید که هیچ چیزی راجع به آنها نمی دانید، مثلا هواشناسی، خشک شویی، افزودنی های خوراکی، کشتی سازی، فرش بافی، حسابداری، چاپ و... .

 

چالش 
آدم های کنجکاو دوست دارند بدانند پیش فرض های پشت مسائل، دلایل، ایده ها، مشکلات و باورها چیست. آنها را بشناسند و به چالش بکشند.

بسیاری از این پیش فرض ها محکم و لازم هستند، ولی بسیاری از آنها غیرضروری و مانعی برای خلاق فکر کردن و بروز ایده های نو هستند.

برای مثال هر وقت به دانشگاه یا موسسه آموزشی فکر می کنیم، به طور سنتی اولین چیزی که به ذهن مان می رسد یک ساختمان چند طبقه، کلاس ها، دانشجویان و کتابخانه است. اساسا چرا دانشگاه یا موسسه آموزشی باید چنین شکلی داشته باشد (محلی مشخص برای آموزش دانشجویان)؟ در حالی که در حال حاضر دانشگاه ها و موسسات آموزشی معتبر، مکاتبه ای و اینترنتی هستند که دانشجویان زیادی از خانه یا محل کار خود در حال علم آموزی هستند.

برای شروع و تمرین می توانید بحث ها و دلایل مدافع مکان آموزشی در مکانی عینی و مشخص را به چالش بکشید.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ تیر ۹۳ ، ۰۲:۳۷
يكشنبه, ۲۲ تیر ۱۳۹۳، ۱۲:۳۹ ق.ظ

درس ششم- موانع تفکر خلاق

نحوه برخورد و نگرش ما نسبت به مشکلات و چالش هایی که در زندگی با آنها برخورد می کنیم، می تواند خود مانعی برای خلاق فکر کردن باشد.

 

انکار مشکلات
عکس العمل به مشکلات معمولا بزرگ تر از خود مشکل هستند. بیشتر مردم وجود مشکل را تا جایی که دیگر برای چاره جویی و عکس العمل خیلی دیر شده، نادیده می گیرند یا انکار می کنند. ولی عده ای هم هستند که متفاوت، نگاه و فکر می کنند و به مشکلات به عنوان چالش و فرصتی برای بهتر کردن کارها نگاه می کنند.

برای کسی که دنبال روش ها و راه حل های نو و خلاقانه است، تعریف مشکل این است:

۱- دیدن تفاوت بین آنچه در حال حاضر دارد و آنچه می خواهد.

۲- پذیرش و باور اینکه شرایطی بهتر از شرایط موجود وجود دارد.

۳- فرصتی برای عکس العملی مثبت

 

نمی شه کاری کرد
این نوع نگاه که برای مشکل، قدرت بی حدی (که حقیقت هم ندارد)  قائل شویم که دیگر هیچ راه حلی بر آن کارگر نیست، جایی برای فکر کردن به شیوه ها و روش های نو و جدید نمی گذارد. در حالی که اگر بشر از ابتدای تاریخ این طور به مسائل نگاه می کرد، هیچ درمانی برای هیچ بیماری لاعلاجی پیدا نمی شد و همه بیماری ها لاعلاج باقی می ماندند، انسان هیچ وقت پرواز نمی کرد و... .

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ تیر ۹۳ ، ۰۰:۳۹
چهارشنبه, ۱۸ تیر ۱۳۹۳، ۰۹:۵۷ ق.ظ

درس پنجم- نحوه اجرای تکنیک های تفکر خلاق

بعد از پشت سر گذاشتن دو درس در مورد تکنیک ها و شیوه های تفکر خلاق و خلاقانه اندیشیدن، حتما می خواهید بدانید چگونه از اینها استفاده کنید.

در این درس نکاتی در این مورد را با هم مرور می کنیم.

 

هر چه زودتر، بهتر
اولین نکته، شروع استفاده از تکنیک هایی است که برای نو فکر کردن یاد گرفتید؛ هر چه زودتر شروع کنید بهتر است، در غیر این صورت آنها را فراموش خواهید کرد.

حتی می توانید قبل از تمام کردن این دوره شروع کنید به تمرین این روش ها و ابزارها. سعی کنید برای هر چالش یا مشکلی که دارید، از آنها استفاده کنید. به یاد داشته باشید هر مشکلی/هر چالشی، هر کجا و هر زمان. هر موقعیتی، می تواند فرصت مناسبی برای بروز و تمرین خلاقیت باشد.

تا به حال برای شما پیش آمده در دوره آموزش گیتار یا پیانو شرکت کنید؟ یا کلاس ورزش؟ می دانید اگر مهارتی را که تازه یادگرفته اید، تمرین نکنید چه اتفاقی می افتد؟ بله شما بسیاری از چیزهایی که آموخته اید را فراموش می کنید.

وقتی بین فرا گرفتن یک مهارت و به کار بستن و تمرین کردن آن فاصله بیفتد، شما به دلیل اینکه بخش هایی از آنچه یادگرفته اید را فراموش کرده اید، دچار عدم اطمینان و شک می شوید و ممکن است اشتباه کنید و تصحیح تاثیرات آن اشتباه ممکن است بیشتر از یاد گرفتن آن مهارت زمان ببرد.

پس هر چه زودتر آنچه خوانده و یاد گرفتید را تمرین کنید، هر چه زودتر بهتر.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۹۳ ، ۰۹:۵۷
يكشنبه, ۸ تیر ۱۳۹۳، ۱۱:۰۳ ب.ظ

درس چهارم- محرک های تفکر خلاق

بسیاری از آدم ها فکر می کنند برای خلاق بودن الزاما باید مشارکت فعال در یک روند خلاق داشته باشند و این تمام ماجراست، بله، به ایده های نو و بدیع فکر کردن بخش اعظم خلاقیت است. ولی خلاقیت چگونه تحریک می شود، چه چیزهایی زمانی که ما نیاز داریم، بستر را برای تفکر خلاق آماده می کنند؟

 

مشاهده 
این روشی است که لئوناردو داوینچی آن را منبع اصلی الهامات خلاقانه اش می داند. اگر زندگی لئوناردو داوینچی را مطالعه کنید خواهید دید که مشاهده نقش بسزایی در بیشتر دستاوردهای او دارد.

او بارها و بارها پرواز پرندگان را مشاهده می کرد، با دقت و تحیر و میل به کشف راز پرواز پرندگان، او نمی دانست پرندگان چگونه پرواز می کنند، ولی میل به دانستن و مشاهدات او شروع ایده طرح های پرواز انسان بود.

هر کدام از ما هم حتما بارها و بارها پرواز پرندگان را مشاهده کرده ایم و شاید ما هم ندانیم دقیقا پرندگان چگونه پرواز می کنند. ولی آیا این مشاهده در ما هم منبع الهام یا تفکر خلاقی بوده است؟ شاید نه، چرا که میل به دانستن مکمل کلیدی مشاهده است.

مشاهده در اینجا صرفا مشاهده بصری نیست، مکاشفه شاید واژه بهتری باشد، اینکه وقتی با مشکلی روبه رو می شویم با میل به دانستن، مشاهده و بررسی می کنیم تا راه های بهتر شدن و تغییر به سوی بهتر شدن را کشف کنیم.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ تیر ۹۳ ، ۲۳:۰۳
شنبه, ۷ تیر ۱۳۹۳، ۱۲:۱۱ ق.ظ

درس سوم- دو شیوه متفاوت فکر کردن

خواسته یا ناخواسته، چه بدانیم و چه ندانیم، هر وقت به دنبال ایده های بهتر، بزرگ تر و جدیدتر هستیم، در اکثریت قریب به اتفاق موارد تحت تاثیر محدودیت هایی در فکر کردن هستیم که خلاقیت ما را محدود می کنند.

قبل از شروع هر کاری برای خودمان کلی پیش فرض می گذاریم که اکثر این پیش فرض ها مستقیما از آنچه قبلا در آن حوزه اتفاق افتاده یا انجام شده، می آیند.

آیا این پیش فرض ها درست هستند؟ آیا بهترین جواب ها هستند؟ آیا فکرمان جهت بهتری نمی تواند داشته باشد؟ شاید هیچ وقت ندانیم چطور ناخودآگاه برده این پیش فرض ها می شویم و چه محدودیتی برای خلاقیت مان به ما تحمیل می کنند.

این شیوه های فکری در درجه اول به ما کمک می کنند از بند محدودیت های دست و پاگیر این پیش فرض ها خلاص شویم.

پیش از همه در مورد نامگذاری این دو شیوه، شاید بد نباشد اشاره کنیم، مبتکر این نام ها معتقد است این نامگذاری ها که نشانه ای از منطق این شیوه ها هم دارند به گونه ای انتخاب شده اند که بهتر در خاطر بمانند.

 

۱۸۰ درجه برعکس فکر کنید
در این روش نه تنها به عمد پیش فرض ها را از هر نوعی نادیده می گیریم، بلکه جهت فکر کردن را ۱۸۰ درجه تغییر می دهیم، درست مثل شناگران که چطور وقتی به انتهای استخر می رسند، ۱۸۰ درجه می چرخند و به جهت سر دیگر استخر شنا می کنند.

وقتی با مشکلی روبرو می شوید یا زمانی که می خواهید خلاقیت به خرج دهید، به سادگی روند فکر کردن تان را ۱۸۰ درجه از مسیری که عقل عرفی به شما می گوید، تغییر دهید. این است روش ۱۸۰ درجه فکر کردن.

کسی نمی گوید راهی که عقل عرفی شما را به آن راهنمایی می کند غلط است، ولی کسی هم نمی تواند بگوید آن راه بهترین راه حل ممکن است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ تیر ۹۳ ، ۰۰:۱۱
شنبه, ۱۷ خرداد ۱۳۹۳، ۰۹:۵۹ ب.ظ

درس دوم- تکنیک های پرورش تفکر خلاق

در این درس و درس بعدی سعی می شود ابزارهایی برای دستیابی و تقویت تفکر خلاق ارائه شود. این ابزارها براساس شیوه های تفکر طراحی شده اند و توسط عده زیادی مورد استفاده قرار گرفته اند.

نویسنده داستان معروف شازده کوچولو (آنتوان دو سنت اگزوپری) می گوید: «قلوه سنگ های روی هم تلمبار شده به محض اینکه انسانی از دیدن آنها به یاد یک کلیسای جامع بیفتد، دیگر فقط تلی از سنگ نیستند.»

ما وارد عصری شده ایم که توانایی های بخش راست مغزمان از جمله همدلی، احساسات هنری، خلاقیت و نوآوری به اندازه توانایی های بخش چپ مغزمان مثل منطق، توانایی در محاسبات و اعداد اهمیت پیدا کرده اند. دانشمندان معتقدند در عصر اطلاعات، برخلاف مدل سنتی که فعالیت های بخش چپ مغز کافی به نظر می آمدند، به توانایی هر دو بخش مغز نیاز است.

در دنیای امروز برای همه افراد، خانواده ها، موسسات و... برای پیشرفت در برنامه های شخصی و کاری، بکارگیری از تمام قابلیت مغز لازم است.

با افزایش ارزش و اهمیت خلاقیت، فرصتی برای همه فراهم می شود تا به دست آوردن مهارت های بیشتر در بکارگیری شیوه های خلاقانه به توانایی بیشتری دست یابند.

در اینجا با هم ده روش ساده برای رسیدن به خلاقیت و پرورش تفکر خلاق را مرور می کنیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ خرداد ۹۳ ، ۲۱:۵۹
پنجشنبه, ۱۵ خرداد ۱۳۹۳، ۰۱:۴۳ ق.ظ

فهرست مطالب دوره آموزشی تفکر خلاق

دوره آموزشی تفکر خلاق ( درسنامه ) به شرح زیر تقدیم میگردد :

  1. مقدمه
  2. درس اول- در مورد تفکر خلاق بیشتر بدانیم
  3. درس دوم- تکنیک های پرورش تفکر خلاق
  4. درس سوم- دو شیوه متفاوت فکر کردن
  5. درس چهارم- محرک های تفکر خلاق
  6. درس پنجم- نحوه اجرای تکنیک های تفکر خلاق
  7. درس ششم- موانع تفکر خلاق
  8. درس هفتم- آدم های خلاق


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ خرداد ۹۳ ، ۰۱:۴۳
چهارشنبه, ۱۴ خرداد ۱۳۹۳، ۰۴:۰۳ ب.ظ

درس اول- در مورد تفکر خلاق بیشتر بدانیم

قبل از ورود به مبحث تکنیک ها و تمرین های تفکر خلاق، بهتر است در این مورد بیشتر بدانیم.

بیشتر دانستن و خواندن در مورد کارایی تفکر بدیع و خلاقانه، به ما کمک می کند تا نیاز به دستیابی به چنین مهارتی را بهتر و بیشتر حس کنیم. علاوه بر این این فرصت را به ما می دهد تا به روش های خودمان هم فکر کنیم تا بهتر تصمیم بگیریم چه خصوصیت یا طرز فکری در ما مانع خلاق فکر کردن است.

 

طرز تفکرمان نسبت به تغییر را تغییر دهیم
خلاقیت چه می کند؟ خلاقیت تغییر ایجاد می کند که این خود می تواند مسئله ساز شود. این مشکلات خود منجر به ادامه چرخه خلاقیت می شوند. مسئله این است که ما کجای این چرخه هستیم؟

تغییر اجتناب ناپذیر است. به هرحال زمانی اتفاق خواهد افتاد یا کسی آن را ایجاد خواهد کرد. این ما هستیم که همگی باید خلاقانه مشکلات را حل کنیم. اگر شما نقش کسی را که صرفا به مشکلات عکس العمل نشان می دهد بازی کنید، به این معنی که به حل مشکلی که به سبب تغییر ایجاد شده پاسخ دهید، تحت تاثیر رقیبان خود خواهید بود. اگر می خواهید برنده بازی باشید و ابتکار عمل به دست خودتان باشد، ناچارید خلاق باشید.

برای اینکه عاملیت خود را در حل مسائل زندگی چه در حوزه شخصی و چه در حوزه شغلی حفظ کنیم، باید تغییر ایجاد کنیم؛ نمی توان از نقطه ای وارد عمل شد که به دلیل تغییر، مشکلی بروز کرده است، بلکه باید ابتکاری به کار ببندیم تا «طرحی نو در اندازیم» و تغییر بی آفرینیم.

 

برنده کسی است که آفریننده مشکل و خالق تغییر باشد.
بله، قطعا وقتی شما تغییر به وجود بیاورید، مشکل هم برای شما ایجاد می شود، ولی کیست که هر روز عمرش در حال دست و پنجه نرم کردن با مشکلات نباشد!

وقتی شما باشید که تغییر را به وجود میاورید، شمایید که بقیه مسیر را هدایت می کنید.

آنچه در مورد تغییر جالب است این است که بهترین راه برای دستیابی به بهترین هاست ولی بیشتر آدم ها در برابرش مقاومت می کنند. بعضی ها مثل طاعون از تغییر فرار می کنند.

اگر شما سعی کنید، نوع نگاه و طرز فکرتان به تغییر را تغییر را دهید، به راحتی می توانید در مسیر تقویت تفکر خلاقانه هر چقدر که بخواهید جلو روید.

 

شیوه های تفکر خلاق
شیوه های مختلفی برای دستیابی به نتایج خلاقانه شناخته شده اند که در اینجا برای آشنایی بیشتر به پنج روش کلاسیک اشاره می کنیم.

تدریجی
این روش به صورت تدریجی عمل می کند. به این صورت که ایده های جدید به ایده های دیگر شاخ و برگ می دهند، راه حل های جدید از راه حل های قبلی الهام می گیرند و جدیدتر قبلی را تکمیل می کند.

بسیاری از ابزارهای پیچیده ای که ما امروزه استفاده می کنیم، حاصل یک دوره طولانی و تریجی پیشرفت هستند. به تدریج و به آهستگی بهتر و بهتر شده اند تا به محصولی گاهی کاملا متفاوت و به مراتب با کارآیی پیچیده تر تبدیل شده اند.

یک مثال خیلی ساده پیشرفت خودروهاست چطور هر مدل با بکارگیری روش های خلاق و نوآوری به تدریج مدل قبلی را کامل تر و بهتر می کند به شکلی که مثلا در یک بازه زمانی ده ساله تغییر این فناوری و محصول برای شما کاملا محسوس و شگفت آور است.

اصلا موبایل هایمان بهترین مثال هستند که در طول بیش از یک دهه چقدر تکامل پیدا کردند و به تدریج امکانات بیشتری در اختیار ما قرار دادند. واقعا باورنکردنی است!

این شیوه  این نکته مهم را به ما یادآوری می کند که هر مشکل می تواند دوباره و چند باره به شکل بهتر و موثرتری حل شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ خرداد ۹۳ ، ۱۶:۰۳
چهارشنبه, ۱۴ خرداد ۱۳۹۳، ۰۳:۵۸ ب.ظ

تفکر خلاق -مقدمه

تمرکز آنچه در آموزش رسمی به عنوان چطور فکر کردن آموزش داده می شود (اگر اساسا چنین مباحثی آموزش داده شود!)، بیشتر روی مهارت های تحلیلی و نحوه شناختن خواسته، پیدا کردن یا دنبال کردن یک روند منطقی برای یافتن «پاسخ» است. حذف گزینه های نادرست و رسیدن به یک جواب درست.

روش دیگری هم برای فکر کردن هست. روشی که تمرکز آن بر روی پروراندن ایده هاست، ایجاد احتمالات مختلف و جستجو برای پاسخ های درست به جای یک پاسخ درست.

هر دوی این روش ها می توانند موفق و کارآمد باشند ولی دومی در طول تحصیلات رسمی و بعد هم آکادمیک نادیده گرفته می شود.

این دو روش تفکر را ممکن است بتوان از روی بعضی خصوصیاتشان که در زیر به آنها  اشاره شده  از هم متمایز کرد:

تفکر انتقادی تفکر خلاق
تحلیلی تولیدی
عمودی افقی
احتمالات امکان ها
قضاوت قضاوت غیر قطعی
بخش چپ مغز پخش راست مغز
کلامی تصویری/ تجسمی
استدلال نوآوری
بله، اما بله و

در جریان حل مشکل، هر دوی این شیوه ها مهم هستند. در وهله اول ما مشکل را تحلیل می کنیم، سپس باید راه حل های ممکن را بپرورانیم و در قدم بعدی بهترین راه حل را انتخاب و اجرا کنیم. در آخر هم باید کارآمدی و موثر بودن راه حل مان را ارزیابی کنیم.

همانطور که می بینید، طی این جریان آمیزه ای از دو روش تفکر (انتقادی و خلاق) را به کار می گیریم و در حقیقت این دو روش مستقل از هم نیستند. فقط مسئله این است که یکی از این دو شیوه تفکر در سیستم آموزش رسمی مورد بی مهری قرار می گیرد و کمتر تفکر خلاق را یاد می گیریم، تمرین می کنیم و به کار می بندیم.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ خرداد ۹۳ ، ۱۵:۵۸