درس نهم- روت کردن موبایل اندرویدی و نصب ROM

تا به اینجا با سیستم عامل اندروید آشنا شدیم و علاوه بر یادگیری نکات مهم هنگام کار با آن و بحث در خصوص امنیت، شیوه نصب برنامه بر روی آن را آموختیم. اکنون در آخرین درس این دوره کمی تخصصی تر و جزئی تر به این سیستم عامل نگاهی انداخته و به بحث در خصوص روت کردن آن و نصب رام های مختلف می پردازیم. پس بگذارید ابتدا به معنی این کلمات و کارکرد آنها پرداخته و سپس به سراغ شیوه انجام کار برویم.

 

روت کردن چیست؟
Rooting یا روت کردن فرآیندی است که به دارنده تلفن هوشمند، تبلت یا هر ابزار اندرویدی دیگر اجازه می دهد تا دسترسی ویژه ای به تمامی فایل های سیستم عامل داشته باشد. این دسترسی معمولا با نام دسترسی روت (ریشه ای) یا Root Access شناخته می شود.

با انجام این کار، دارنده ابزار اندرویدی از بند محدودیت های ایجاد شده توسط کارخانه سازنده دستگاه یا اپراتور موبایل رها می شود و حتی می تواند به جایگزینی برنامه های اصلی سیستم عامل، نصب برخی برنامه های تحت لینوکس و حتی تعویض کامل سیستم عامل اندروید با نسخه جدیدتر یا بهینه سازی شده بپردازد.

سایت نارنجی در مطلبی جالب، به ۱۰ دلیل برای روت کردن اندروید پرداخته است که خواندن آن خالی از لطف نخواهد بود.

 

کاستوم رام (Custom ROM) چیست؟
کاستوم رام در واقع هر گونه تغییر در نسخه خالص اندروید را شامل می شود. گوگل کدهای منبع اندروید را به صورت رایگان در اختیار همه قرار داده که می توانند به راحتی با آنها سر و کله زده و نسخه های اندروید دلخواه خود را تولید کنند. این تغییرات می تواند شامل اضافه کردن امکانات جدید و یا باز نشر نسخه های جذاب اندروید با افزونه های تازه باشد.

در حقیقت می توان نسخه های مختلف اندروید که توسط کارخانه های سازنده سخت افزار بر روی ابزارهای متفاوت ارائه شده را نیز نمونه هایی از کاستوم رام دانست. اما بیشترین کاربرد این عبارت هنگام اشاره به نسخه هایی از اندروید است که با دستکاری و برخی تغییرات، برای عملکرد بهینه بر روی بعضی موبایل های هوشمند یا تبلت ها عرضه می شوند. این کار معمولا توسط برنامه نویسان حرفه ای برای سرگرمی انجام شده و به صورت رایگان از طریق سایت ها و فروم های ویژه توسعه دهندگان اندروید عرضه می شوند.

از مشهورترین کاستوم رام های موجود می توان به گزینه هایی همچون CyanogenMod و AOKP و Android Revolution اشاره کرد.

 

چگونه ابزار اندرویدی خود را روت کنیم؟
انجام این کار در ابزارها و تلفن های اندرویدی مختلف، با یکدیگر متفاوت است و حتی در نسخه های متعدد اندروید هم شیوه روت کردن با هم فرق می کند و تاکنون هیچ راه و روشی پیدا نشده که بر روی تمام تلفن های اندرویدی به شکل یکسان قابل استفاده باشد. از این رو در این بخش به ذکر کلیاتی در این خصوص و معرفی برخی سایت ها و فروم های مفید خواهیم پرداخت.

به طور کلی روت کردن تلفن های مختلف (بسته به روش مورد استفاده) شامل چند مرحله مشابه و ثابت بوده و تفاوت بیشتر در جزئیات انجام این مراحل است. در برخی تلفن ها به راحتی با نصب یک اپلیکیشن بر روی حافظه تلفن و یا نصب یک برنامه بر روی کامپیوتر، قابل انجام است اما در برخی موارد باید کارهایی را به صورت دستی انجام داده و از مراحل مختلف هفت خوان رستم بگذرید.

• برنامه را نصب و اجرا می کنید.
• تلفن را به کامپیوتر وصل می کنید.
• بک آپ های لازم از اپلیکیشن و اطلاعات را ذخیره می کنید.
• با زدن دکمه ای شبیه عبارت Root، برنامه کار خود را آغاز کرده و موبایل شما را روت می کند.
• اکنون می توانید به راحتی کاستوم رام دلخواه تان را که از فروم یا سایت های قابل اعتماد دانلود کرده اید، بر روی موبایل نصب کنید.

در اولین قدم برای یافتن شیوه روت کردن تلفن تان، به این مقاله از سایت لایف هکر سر بزنید. این مقاله لایف هکر، نسبتا جامع و درباره روت کردن است که شیوه انجام این کار را در برخی از تلفن های مشهور توضیح داده است.

اما بهترین راه، جستجو در گوگل و یا فروم های اختصاصی اندروید برای یافتن بهترین، مطمئن ترین و آسان ترین شیوه است. گاهی استفاده از یک نرم افزار ساده، خطرات روت کردن را به حداقل رسانده و کار را برایتان بسیار راحت می کند. و گاهی در برخی مدل های موبایل باید تمام مراحل را به صورت دستی و با تایپ دستورات در خط فرمان کامپیوتر یا صفحه بوت تلفن انجام دهید.

در میان سایت ها و فروم های فارسی زبان، بهترین گزینه برای کسب اطلاعات درباره روت کردن تلفن های اندرویدی و نصب رام ها، اندروید دات آی آر است. در میان سایت های انگلیسی زبان هم، بهتر است اول از همه به XDA-Developer Forums و Android Forums مراجعه کنید.

نکته: توجه داشته باشید که روت کردن اندروید، همانند جیلبرک کردن آی او اس، همیشه شما را با خطر Brick یا آجر شدن موبایل تان روبرو می سازد. یعنی اینکه احتمال دارد سیستم عامل موبایل تان به طور کلی نابود شده و تنها از طریق برخی مراکز معدود ارائه خدمات رسمی شرکت سازنده، قابل تعمیر باشد.

 

شیوه نصب کاستوم رام
همان طور که ذکر شد، کاستوم رام در واقع نسخه سفارشی شده ای از اندروید است که برای استفاده بر روی تلفن های خاصی طراحی و دستکاری می شود. معمولا از آنجایی که عرضه نسخه های جدید اندروید برای برخی تلفن ها به کندی صورت می گیرد، یا اینکه برای برخی تلفن ها هیچ گاه نسخه جدید به صورت رسمی عرضه نمی شود، برخی برنامه نویسان و توسعه دهندگان اندروید با دستکاری نسخه های ارائه شده روی موبایل های مختلف می پردازند و آنها را برای استفاده روی تعداد بیشتری از تلفن های اندرویدی آماده می کنند.

برخی توسعه دهندگان هم نسخه های ویژه ای از اندروید را تدارک می بینند که امکانات جدیدی را در اختیار کاربران این سیستم عامل قرار می دهد. امکاناتی که به طور معمول در نسخه اصلی اندروید و یا نسخه های ارائه شده توسط شرکت های موبایل ساز دیده نمی شوند.

به هر حال، برای نصب هر نوع کاستوم رام بر روی ابزار اندرویدی تان، در اولین قدم باید آن را روت کنید. آن گاه با جستجو در فروم های اندروید و اینترنت می توانید رام مناسبی را متناسب با نیازهای خود و مشخصات دستگاه تان بیابید. برای نصب هر کاستوم رام هم (همانند روت کردن) راه و روش ویژه ای وجود دارد که باید طبق دستورات برنامه نویس یا فروم عرضه کننده رام، آن را نصب و استفاده کرد.

همان طور که گفتیم، CyanogenMod و AOKP و Android Revolution از بهترین گروه های عرضه کننده کاستوم رام هستند. البته در فروم هایی چون XDA-Developer و Theunlockr.com هم می توانید رام های متعدد و جالبی را بیابید. در فروم ایرانی and-roid.ir هم می توانید در کنار مقالات آموزشی و شیوه روت کردن ابزارهای مختلف، نسخه های جالبی از کاستوم رام های اندروید را بیابید به گونه ای که حتی برخی نسخه های ویژه کاربران ایرانی و با پشتیبانی کامل از زبان فارسی هم در آنجا یافت می شود.