تجزیه و تحلیل وب و چرا گوگل آنالیتیکز

گر شما صاحب یک وب سایت و یا یک وبلاگ نویس باشید و یا از خوانندگان وبلاگ باشید، به طور قطع به شمارنده ای که تعداد بازدیدکنندگان کل، ماهانه، روزانه و... را نشان می دهد برخورد کرده اید. در شکل زیر نمونه ای از این شمارنده ها را که توسط وب سایت های مختلف ارائه می شوند را مشاهده می کنید:

منبع عکس

با نگاهی به تصویر بالا شما تنها یک مشت عدد را مشاهده می کنید که شاید در نگاه اول بسیار ارزشمند به نظر برسند، اما حقیقت چیز دیگری است. اعداد و نمودار نمایش داده شده در تصویر بالا تنها به شما آماری را می دهند که ارزش افزوده ای ندارند و ممکن است تنها به شما امید بدهد که وب سایت شما پربازدیدکننده است در حالی که به عنوان یک مدیر حرفه ای وب‌سایت باید شما پا را فراتر از این اعداد بگذارید و این اعداد را مورد تجزیه و تحلیل قرار بدهید.

در فضای اینترنت هزاران ابزار آمارگیری برای وب سایت های مختلف وجود دارد که به شما آماری مانند نمونه بالا را می دهند، اما باید به این نکته دقت کنید که این آمار و اعداد را که از روش های مختلف جمع آوری کرده‌اید تنها یک مشت عدد هستند که بدون تجزیه و تحلیل ارزشی ندارند و با گذشت هر روز، آمار روز قبل را در سطل آشغال می ریزید!

تجزیه و تحلیل وب (Web Analytics)
تجزیه و تحلیل وب در ویکی‌پدیا به این صورت تعریف شده است: «اندازه‌گیری، جمع‌آوری و تجزیه و گزارش اطلاعات موجود در اینترنت به منظور درک و بهینه کردن آنها در وب.»

به عبارتی دیگر تجزیه و تحلیل وب، مطالعه رفتار آنلاین در جهت بهبود آن است. اگر این تعریف را برای یک وب سایت که شما مدیر آن هستید محدود کنیم باید گفت که منظور از تجزیه و تحلیل داده های یک وب سایت که همان آمار بازدیدکنندگانش است، آن است که شما بتوانید نحوه رفتار بازدیدکنندگان وب سایت خود را با محتوا و چگونگی برقراری ارتباط با آن را کشف کنید.

اهمیت این موضوع در این است که شما با درک رفتار بازدیدکنندگان خود می توانید هر چه بهتر وب سایت خود را با توجه به رفتار آنها بهبود بدهید.

دو مثال از اهمیت تجزیه و تحلیل وب
۱- اگر شما نویسنده یک وبلاگ هستید و با بررسی رفتار بازدیدکنندگان خود متوجه شوید که مطالب شما در زمینه آی تی بیشتر از مطالب شما در زمینه سینما بازدیدکننده داشته است، می توانید تمرکز بیشتر خود را بر روی مطالب آی تی بگذارید و اینگونه میزان بازدیدکنندگان خود را هر روز بالاتر ببرید و مخاطبان بیشتری جذب کنید.

۲- فرض کنید که صاحب یک وب سایت فروش کالا هستید. شما در این فروشگاه محصولات مختلفی را به صورت آنلاین به فروش می رسانید. با تجزیه و تحلیل آمار بازدیدکنندگان خود متوجه می شوید که پوشاک بیشتر از بخش فیلم بازدیدکننده دارد در حالی که شما تمرکز خود را بر روی بخش فیلم گذاشته اید و هر روز یک محصول جدید در این بخش قرار می دهید در حالی که بخش پوشاک خود را هر شش ماه یک بار به روز می کنید. در این مرحله شما با توجه به این تجزیه و تحلیل متوجه اشتباه خود می شوید و بخش پوشاک خود را هر روز و بخش فیلم خود را هر دو هفته به روز می کنید و بدین صورت می بینید که درآمد فروشگاه شما به یکباره افزایش پیدا می کند.

چرا گوگل آنالیتیکز؟
ابزارهای گوناگونی برای تجزیه و تحلیل وب وجود دارد که یکی از قوی ترین این ابزارها گوگل آنالیتیکز است که به صورت رایگان در دسترس همگان قرار دارد. در این دوره آموزشی شما با بخش های مختلف این سرویس رایگان گوگل آشنا می شوید به گونه ای که بتوان به صورت رایگان و با صرف کمترین زمان ممکن قادر به تجزیه و تحلیل داده های وب سایت خود باشید.

برای درک بهتر گوگل آنالیتیکز می توانیم آن را به یک دستگاه رادیولوژی تشبیه کنیم که بیمار در آن نقش وب سایت شما را ایفا می کند.

همانطوری که دستگاه رادیولوژی آنچه که در زیر پوست یک بیمار وجود دارد را نشان می دهد، گوگل آنالیتیکز نیز زیر پوست وب سایت شما را نشان می دهد.

در تصویر بالا سه تصویر از دست، سر و بالاتنه بیمار نشان داده شده است که دارای نقاط قرمزی یا همان مشکلات این بیمار است. گوگل آنالیتیکز نیز دقیقا همین کار را برای وب سایت شما انجام می‌دهد به این صورت که می آید و مشکلات وب سایت شما را با تجزیه و تحلیل داده هایی که بدست آورده است به شما نشان می دهد.

این نکته را نباید فراموش کرد که شما برای درمان بیمار نیاز به یک فرد متخصص مانند پزشک دارید تا بیمار را درمان کند، این موضوع برای وب سایت شما نیز دقیقا صادق است. بدین گونه که گوگل آنالیتیکز مشکلات وب سایت شما را تنها نشان می دهد و درمان آن نیاز به یک فرد مانند خودتان دارد تا براساس اطلاعاتی که گوگل آنالیتیکز به شما می دهد، مشکلات وب سایت را حل کنید.

به طور خلاصه می توان گوگل آنالیتیکز را یک فرآیند نامید که ابتدا اندازه‌گیری می‌کند، سپس تجزیه و تحلیل می‌کند و به ما آن را نمایش می دهد و در نهایت ما براساس آن اقدام می کنیم.

در این دوره شما با روش های اندازه گیری و تجزیه و تحلیل گوگل آنالیتیکز آشنا نمی شوید، بلکه با آنچه که لازم دارید تا وب سایت خود را بهبود دهید و مخاطب بیشتری جذب کنید آشنا می شوید و به نوعی هر آنچه که لازم است در مورد این ابزار بدانید را خواهید آموخت.

از جمله نکاتی ضروری که به آن پرداخته خواهد شد می توان به این موارد اشاره کرد:

۱- چگونه به کمک ابزار رایگان گوگل آنالیتیکز بتوانید به تجزیه و تحلیل وب پرداخت، به گونه ای که توانایی شما را در درک و اصلاح وب سایت تان بالا ببرد.

۲- چگونه بازدیدکنندگان وب سایت خود را ارزیابی کنید و تخمین بزنید که آنها از چه طریقی به وب سایت شما دسترسی پیدا کرده اند.

۳- چگونه بازدیدکنندگان وب سایت شما با محتویات آن برخورد می کنند.

۴- چگونه قسمت های محبوب و موثر وب سایت خود را کشف کنید و آنها را بهبود دهید و چگونه مشکلات وب سایت خود را رفع کنید.

و موارد دیگری که در طول این دوره و به مرور زمان با آنها آشنا خواهید شد و خواهید آموخت.