درس یازدهم - انتشار و تبلیغ - بخش دوم

در درس گذشته با مراحل اولیه انتشار یک پادکست آشنا شدیم. اجازه دهید در این درس (که آخرین بخش این دوره است) به برخی ریزه کاری‌های انتشار دوره و همچنین شیوه تبلیغ و ترویج آن بپردازیم.

شیوه صحیح نامگذاری فایل‌های پادکست
آن را به گونه‌ای نامگذاری کنید که برای شنونده منطقی باشد.

اکنون که پادکست را ضبط کرده‌اید، یک فایل آماده mp3 دارید و زیرساخت‌های لازم را هم روی اینترنت آماده کرده‌اید، همه چیز آماده است تا دنیا صدای شما را بشنود. اما اجازه دهید تا قبل از آپلود فایلمان یک گام کوچک دیگر را در بررسی آن پشت سر بگذاریم: نامگذاری فایل.

قبل از آغاز انتشار اولین فایل پادکست، باید در خصوص شیوه نامگذاری آنها به جمع بندی منطقی برسید. قبل‌تر درباره استفاده از تگ‌های ID3 درون فایل‌های mp3 صحبت کردیم. اما نام فایل هم داستانی دیگر است.

اما چرا نام فایل اهمیت دارد؟ زیرا یافتن، مدیریت و گوش دادن به آن، تنها با توجه به نامش برای مخاطبان بسیار راحت‌تر می‌شود. اول اینکه یک نامگذاری خوب، باعث می‌شود فایل‌های پادکست شما با یک نظم دائمی و پشت سر یکدیگر روی رایانه مخاطبتان کنار هم قرار بگیرند. و او در یک نگاه می‌تواند بگوید که هر فایل مربوط به کدام قسمت و چه برنامه‌ای است.

مطمئنا شنوندگانتان برای همیشه قدردان چنین نظم و ترتیب منطقی خواهند بود. و یک شنونده خوشحال و راضی، برای مدت زمان بیشتر و طولانی تری به پادکست شما وفاودار خواهد بود. اما اگر شما به این جزئیات کوچک دقت نکنید، سرانجام شاید شنوندگانتان آن را از شما تقاضا کنند. پس بهتر است همین الان مراقب باشید.

بهتر است برای نامگذاری، از اسم پادکست و پس از آن یک عدد، یا تاریخ استفاده کنید. اینگونه فایل‌ها به شکل منطقی پس از یکدیگر مرتب خواهند شد. برای مثال اگر نام پادکست شما «اخبار درسنامه» است، می‌توانید از این نامگذاری بهره ببرید:

• DarsnamehNew001. mp3
• DarsnamehNew002. mp3
• ...

یا برای پادکستی با نام The Podcasting Underground می‌توان از این نامگذاری استفاده کرد:

• TPU001. mp3
• TPU002. mp3
• ...

توجه داشته باشید که استفاده از عدد صفر در شماره گذاری مهم است. زیرا ترتیب اعداد در برخی سیستم عامل‌ها را بهتر مشخص می‌کند. برای مثال اگر نامگذاری شما اینگونه باشد:

• Podcast1. mp3
• Podfast2. mp3
• …
• …
• Podcast9. mp3
• Podcast10. mp3
• Podcast11. mp3

در برخی سیستم عامل‌ها ممکن است Podcast11 قبل از Podcast1 قرار گیرد. اما در صورتی که در نامگذاری پادکست اول از صفر استفاده کرده و آن را به صورت Podcast01 بنویسید، قبل از Podcast11 قرار می‌گیرد.

فرمت نامگذاری دیگری که می‌توانید مورد استفاده قرار دهید، استفاده از تاریخ در نام پادکست است:

• Podcast20130421. mp3
• Podfast20130429. mp3
• …
• …
• Podcast20130601. mp3
• Podcast20130608. mp3
• Podcast20130612. mp3

در اینجا توجه داشته باشید که ابتدا عدد سال (2013) را آورده‌ایم. اینگونه تمام پادکست‌های یک سال، درون پوشه زیر هم مرتب می‌شوند. سپس ماه و در آخر روز را درج کرده‌ایم. این، کار جستجو و پیدا کردن پادکست خاصی را برای شنونده بسیار آسان می‌سازد.

همچنین توجه داشته باشید که در نام فایل‌‌هایتان تنها از علامت - استفاده کنید و اصلا سراغ علائمی چون ‪_‬ (زیرخط) اسپیس یا ‪ «‬ نروید. همچنین تا حد ممکن از نام فایل کوتاه استفاده نمایید.

 

نوشتن پست‌های معرفی هر قسمت از برنامه‌های پادکست
پست معرفی چیست؟
پست معرفی در واقع به ارائه رئوس کلی و خلاصه‌ای از محتوای هر قسمت از پادکست شما می‌پردازد. آنها در واقع مطالب وبلاگ شما هستند. این پست‌ها دو وظیفه مهم را بر عهده دارند:

• تهیه خلاصه مناسبی از موضوعات هر قسمت، بعلاوه لینک‌های لازم برای دانلود و شنیدن آن قسمت.
• ترغیب بازدیدکننده‌های جدید برای ماندن در سایت و تبدیل آنها به شنوندگان وفادار پادکست شما.

 

خلاصه کردن-بیان رئوس کلی در هر قسمت
هر یک از پست‌های ما باید با یک نگاه، چکیده و سرفصل محتوای آن قسمت را در اختیار مخاطب قرار دهند. توجه داشته باشید این کار تنها برای راحتی کاربرانتان نیست، بلکه هدف اصلی این است تا به بهترین شکل بتوانید بازدیدکنندگان جدید را تطمیع کنید تا پادکست شما را گوش دهند.

اگر با دقت، قبل از ضبط پادکست، اقدام به نوشتن سرفصل مطالب کنید، آنگاه تهیه پست معرفی بسیار آسان‌تر خواهد بود. شما می‌خواهید به مخاطبان اطلاعات کافی برای تهییجشان بدهید، بدون اینکه همه چیز را به آن‌ها گفته باشد.

شما می‌توانید یکی دو پاراگراف درباره خلاصه یک قسمت پادکست بنویسید، یا اینکه آن را با فرمت سرفصل مطالب و به صورت بند بند ذکر کنید. البته استفاده از عکس‌های مرتبط در پست هم می‌تواند در کارایی بیشتر آن موثر باشد. عکس‌ها می‌توانند جذابیت داشته و چشم را به خود جذب کنند.

 

انتخاب یک عنوان فریبنده و جذاب
عنوان انتخابی برای پست وبلاگی معرفی هر قسمت از پادکستتان هم بسیار مهم است. شما باید این بخش را همانند یک سرتیتر برای هر قسمت از پادکست در نظر بگیرید. با خواندن این تیتر، بازدیدکننده باید برای شنیدن پادکست تهییج شده و بیش از این نتواند مقاومت کند. مطمئنا عنوان مطلب باید چیزی بیش از «قسمت اول پادکست...» باشد.

 

از کلمات کلیدی محبوب و پرکاربرد بهره ببرید
فراداده یا تگ - Tag یا کلمات کلیدی - Keywords، عباراتی هستند که مردم معمولا در جستجوی اینترنتی از آنها استفاده می‌کنند. به این فکر کنید که جامعه هدف شما و شنوندگان بالقوه‌تان ممکن است از چه کلمات کلیدی استفاده کنند. در صورتی که هر یک از این عبارات به این قسمت از پادکست شما ارتباط دارند، از آنها در متن معرفیتان استفاده کنید. این کار باعث می‌شود تا سایت شما درموتورهای جستجو ایندکس شده و هنگام جستجو برای این کلمات کلیدی، به نمایش در آید.

این یکی از مهم‌ترین اهداف و فواید نوشتن پست معرفی قسمت‌های مختلف پادکست شما است. زیرا هنوز ایندکس شدن صدا و جستجوی آن در اینترنت، تکنولوژی بسیار نوپایی است و شما اصلا نمی‌توانید روی آن حساب کنید که برایتان بازدیدکننده زیادی به ارمغان بیاورد. و البته فایل‌های صوتی فارسی را که تقریبا می‌توانید مطمئن باشید که ایندکس نمی‌شوند.

برای مثال، اگر شما در خصوص یک شهر خاص صحبت می‌کنید و پادکستتان به آن شهر تعلق دارد، می‌توانید در پست معرفی به نام مکان‌های پر بازدید یا رستورانهای مشهور شهر اشاره کنید که زیاد مورد جستجو واقع می‌شوند. اینگونه سایت شما برای آن کلمات هم در موتورهای جستجو ایندکس خواهد شد.

ولی توجه داشته باشید که اگر از کلمات نامربوط به مطلبتان استفاده کنید تا به دلیل محبوبیت در موتورهای جستجو، بازدیدکنندگان را روانه پادکستتان کنند، نتیجه عکس خواهید گرفت. زیرا فردی که با یک جستجوی خاص، نتیجه اشتباهی گرفته و به پادکست شما آمده، هیچ‌گاه تبدیل به یک شنونده وفادار نخواهد شد.

 

لینک‌های مرتبط و منابع مربوط به برنامه
اگر در هر قسمت پادکستتان به آدرس‌های وب، شماره‌های تلفن، آدرس‌های ایمیل و اطلاعاتی از این دست اشاره می‌کنید، سخت است که شنوندگان آنها را به خاطر بسپرند. شاید هم نتوانند لحظه شنیدن آنها را یادداشت کرده یا‌‌ همان لحظه به صورت آنلاین سر بزنند.

پس مهم است که پست معرفی شما شامل این اطلاعات تکمیلی هم باشد. این کار باعث تجربه شنیداری بهتر و جذاب تری برای مخاطبانتان خواهد شد و با خیال راحت‌تر، تنها از پادکست لذت می‌برند و دیگر به دنبال حفظ شماره‌ها و آدرس‌ها یا نوشتن آنها نیستند.

 

لینک به فایل پادکست
درست است که معمولا شما یک برنامه اجرای فایل پادکست یا پلیر آنلاین در پست معرفیتان اضافه می‌کنید. یا اینکه کل پادکست‌‌هایتان در بخش جداگانه‌ای (مثلا فید ویژه‌شان) لیست می‌شوند. اما بهتر است که در متن معرفی هم یک لینک مستقیم دانلود برای فایل mp3 پادکست در نظر بگیرید.

 

گام آخر: ترویج و تبلیغ پادکست
همیشه باید به دنبال راه‌های تازه و خلاقانه برای ترویج پادکستتان و جذب مخاطبان تازه باشید. یعنی علاوه بر اینکه یک پادکست ساز باشید، باید یک بازاریاب اینترنتی خوب با ایده‌های جذاب و فراوان برای تبلیغ پادکستتان باشید. یکی از بهترین راه‌ها برای تماس دائمی با شنونده و امکان ارسال بسته‌های تبلیغی برای وی، تشویق او جهت عضویت در خبرنامه‌ها است.

هنگامی که مخاطبانتان در خبرنامه پادکست عضو باشند، می‌توانید با ارسال هدایایی رایگان، کتاب‌های الکترونیک و دیگر موارد، به تبلیغ پادکستتان در میان شنوندگان بپردازید. یک پادکست موفق هم همیشه باید به دنبال کلیک بیشتر و دانلود بیشتر و به تبع آن شنونده بیشتر باشد. البته شیوه‌های انجام این کار بسته به محیط‌های مختلف، فرهنگ‌ها و همچنین محتوای کار فرق می‌کند. 

در ادامه، به عنوان آخرین گام، به برخی نکات مهم و ضروری برای ترویج و تبلیغ پادکست می‌پردازیم:

۱- کاربران اینترنت را آموزش دهید: به خاطر داشته باشید که پادکست تکنولوژی نسبتا جدیدی است و بسیاری از کاربران اینترنت و اطرافیان شما آن را نمی‌شناسند. به همین دلیل صحبت درباره پادکست، چیستی آن و آموزش کاربران اهمیت ویژه دارد، تا به تعداد شنوندگان شما افزوده شود. نه تنها توضیح در خصوص مفهوم پادکست می‌تواند مهم باشد، بلکه شما باید به شنوندگان و مخاطبانتان بگویید که چطور پادکستتان می‌تواند برایشان مفید باشد. و البته آموزش شیوه استفاده از پادکست، دانلود و گوش دادن به آن را هم نباید فراموش کنید.

۲- محتوای تشریحی و توصیفی: سعی کنید تا حد ممکن فید RSS پادکستتان حاوی اطلاعات کافی در خصوص محتوای هر بخش از پادکست هم باشد. اینگونه شنونده قبل از دانلود فایل صوتی یا هنگام شنیدن آن می‌تواند کمی زود‌تر بداند که چه چیزی انتظارش را می‌کشد. البته این توضیحات باید مملو از کلمات کلیدی باشند. بهتر است لینک به فایل صوتی هم در این میان فراموش نشود. این لینک می‌تواند دسترسی شنوندگان به پادکست را بسیار ساده‌تر سازد.

۳- محتوا را در فرمت‌های مختلفی تهیه کنید: اگر پادکست‌تان را به صورت ویدیویی ضبط می‌کنید. سعی کنید علاوه بر نسخه تصویری آن، فایل صوتی را هم در اختیار مخاطبان قرار دهید. گاهی اوقات افراد ترجیح می‌دهند به جای تماشای پادکست شما، آن را در ماشین یا روی ابزار پخش موسیقی پرتابلشان (mp3 player) گوش دهند. همچنین توصیه می‌شود به سلایق مختلف احترام گذارده و فایل‌‌هایتان را با فرمت‌های مختلف عرضه کنید. مثلا فایل تصویری را در فرمت‌های mp4 و flv برای دانلود گذارده و فایل صوتی را هم با فرمت mp3 و AAC برای استفاده روی سایتتان بگذارید. اینگونه می‌توانید کاربران مختلف با ابزارهای متفاوت را راضی نگه دارید.

۴- انجام برخی بهینه سازی‌های ضروری برای موتورهای جستجو: برای کسب بیشترین نتایج موتورهای جستجوگر و خیل عظیم شنوندگانی که می‌توانند از سوی این سایت‌ها به سمت پادکستتان سرازیر شوند، بهتر است که برخی نکات اساسی و اولیه را در وبلاگ و پادکستتان رعایت کنید. حداقل، باید بدانید که چه کلمات کلیدی یا Keyword‌هایی مورد هدفتان هستند و قرار است جستجوگران این کلمات کلیدی شما را پیدا کنند. لذا آن‌ها را در جای درست و مناسب به کار گیرید.

بهتر است یک مشاور SEO یا «بهینه سازی ویژه موتورهای جستجو» داشته باشید.

۵- فروم‌ها و محیط‌های گفتگوی عمومی: فروم‌ها معمولا به شما اجازه می‌دهند که یک یا چند خط را به همراه لینک یا عکس برای امضای اختصاصی خود انتخاب کنید تا هنگام شرکت در بحث و گفتگو‌ها، در پایین نظرتان شما درج شود. این شیوه می‌تواند راه خوبی برای تبلیغ وبلاگ پادکست شما باشد. البته به خاطر داشته باشید، تنها هنگامی صحبت کنید یا به پستی پاسخ دهید که چیزی برای گفتن دارید. وقتی فقط برای درج امضا و تبلیغتان صحبت می‌کنید یا پاسخ می‌دهید، این می‌تواند تاثیر منفی بیشتری داشته باشد.