درس دهم- کاربرد اپراتورهای در جستجو

در ۹ درس گذشته در مورد کلیات موتور جستجوی گوگل صحبت کردیم و کمتر به ترفندها و تکنیک های هیجان انگیز جستجوگر گوگل پرداختیم. به همین دلیل، در این درس می خواهیم شما را با چندین ترفند و تکنیک جالب و کاربردی در گوگل آشنا کنیم که به کمک آن می توانید زودتر و دقیق تر به آنچه که دنبالش هستید برسید.

اما قبل از پرداختن به هر یک از این ترفندها، آنچه که باید بدانید این است که هر یک از ترفندهایی که در ادامه خواهید خواند، اپراتور (Operator) نامیده می شوند و برای همین، از اینجا به بعد آنها را اپراتور نامگذاری می کنیم.

 

اپراتور site
اپراتور site به شما این امکان را می دهد که در وب سایت ها و یا دامنه های خاصی جستجو کنید. مثلا فرض کنید که می خواهید در وب سایت درسنامه در مورد آموزش جستجو کنید. برای این کار دو راه حل دارید. راه حل اول این است که به وب سایت درسنامه بروید و از طریق جعبه جستجو، واژه آموزش را وارد کنید. اما گوگل راه حل دومی نیز در اختیار شما قرار داده است که استفاده از اپراتور site است.

برای اینکه در وب سایت درسنامه در مورد آموزش جستجو کنید، تنها کافی است که به این صورت از اپراتور site استفاده کنید:

{آموزش site:darsnameh.com}

همانگونه که در تصویر بالا مشاهده می کنید، گوگل تنها نتایجی که در وب سایت درسنامه پیدا کرده است را نمایش می دهد.

علاوه بر این اگر بخوانید که در میان یک دامنه خاص مانند .ir جستجو کنید، به کمک این اپراتور می توانید این کار را انجام دهید. برای این کار تنها کافی است که بعد از site: نام دامنه که در اینجا .ir است را وارد کنید:

{آموزش site:.ir}

نکته: برای جستجو در یک دامنه خاص، گذاشتن نقطه قبل از نام دامنه اجباری نیست. مثلا نتیجه جستجوی {آموزش site:.ir} با {آموزش site:ir} یکسان است.

حالا که با مثال متوجه کارکرد اپراتور site شده اید، به احتمال زیاد معنای تصویر زیر را درک می کنید:

در این تصویر به خوبی نشان داده شده است که با استفاده از اپراتور site شما تنها بخش کوچکی از نتایج جستجویی که در گوگل وجود دارد را مشاهده می کنید. مثلا نتایج جستجوی tesla coil در دانشگاه استنفورد تنها بخشی از نتایج tesla coil است. جالب است نه؟!

 

اپراتور filetype
اگر شما به دنبال فایل خاصی باشید، مثلا یک فایل پی دی اف (PDF)، اپراتور filetype به کار شما می آید. مثلا فرض کنید که شما به دنبال فایلی پی دی اف با موضوع آموزش ورد هستید. برای این کار تنها کافی است که در جعبه جستجوی گوگل {آموزش ورد filetype:pdf} را وارد کنید:

علاوه بر این شما می توانید از این اپراتور همراه با اپراتور site نیز استفاده کنید و به کمک آن در یک وب سایت یا دامنه خاص، به دنبال فایل هایی با پسوند خاص بگردید. مثلا در تصویر زیر در دامنه های .ir به دنبال فایل هایی با پسوند ppt یا پاورپونت هستیم:

{filetype:ppt site:.ir}

به کمک اپراتور filetype شما می توانید دامنه مختلفی از فایل ها را در گوگل جستجو کنید که معروف ترین آنها عبارتند از (لیست کامل):

PDF, DOC, DOCX, PPT, PPTX, TXT, CSV, DAT

نکته ۱: در هنگام استفاده از اپراتور filetype دقت کنید که بین : و پسوند فایل مورد نظرتان فاصله ای نباشید: filetype:txt

نکته ۲: در هنگام استفاده از اپراتور filetype، استفاده از نقطه قبل از پسوند فایل اختیاری است و در نتیجه جستجو تاثیری نمی گذارد. مثلا نتایج جستجو {filetype:txt} با {filetype:.txt} یکسان است.

 

اپراتور منفی (-)
اگر شما بخواهید که واژه هایی را از نتایج جستجوی خود حذف کنید، اپراتور منفی به کار شما می آید. برای درک بهتر کارکرد این اپراتور به دو نتیجه جستجوی بدون/با اپراتور منفی توجه کنید:

{ایران و عراق}

{ایران و عراق -جنگ}

در نتایج جستجوی {ایران و عراق} همانگونه که مشاهده می کنید، اولین نتیجه مربوط به جنگ ۸ ساله ایران و عراق است. اما در نتایج جستجوی {ایران و عراق -جنگ}، خبری از واژه جنگ نیست که دقیقا کارکرد اپراتور منفی را نشان می دهد.

برای همین، هر زمان که خواستید واژه ای را از نتایج جستجوی خود در گوگل حذف کنید، استفاده از اپراتور منفی را فراموش نکنید.

نکته ۱: بین علامت منفی (-) و واژه ای که می خواهید آن را از نتایج جستجو حذف کنید نباید فاصله ای وجود داشته باشد.

نکته ۲: شما می توانید از چندین اپراتور منفی به صورت همزمان استفاده کنید: {آموزش زبان -فرانسوی -اسپانیایی}

 

اپراتور نقل قول ("")
اگر شما بخواهید که در گوگل به دنبال واژه و جمله ای مشخص جستجو کنید، اپراتور نقل قول به درد شما می خورد. کارکرد این اپراتور به این صورت است که شما می توانید واژه یا عبارتی که در نظر دارید را بین "" قرار بدهید و سپس نتایجی که دقیقا شامل آن واژه یا عبارت می شوند را مشاهده کنید.

به عنوان مثال نتیجه جستجوی {داستان های من و دوستم} به این صورت است:

اما اگر همین عبارت را بین "" قرار بدهیم، نتایج کاملا متفاوت خواهد بود: {"داستان های من و دوستم"}

همانگونه که مشاهده می کنید، در زمانی که از اپراتور نقل قول استفاده کرده ایم، گوگل تنها نتایجی که عبارت «داستان های من و دوستم» در آنها قرار داشته را نمایش داده است.

نکته ۱: استفاده از اپراتور نقل قول برای جستجوی عبارت های مختلف بسیار کاربردی است؛ به همین دلیل زمانی که به دنبال عبارت خاصی در گوگل هستید، استفاده از این اپراتور را فراموش نکنید.

نکته ۲: شما می توانید تنها بخشی از کوئری ای که در گوگل وارد کرده اید را نیز بین "" قرار بدهید. مثلا: {"داستان های" من و دوستم}

 

اپراتور OR
کارکرد اپراتور OR را می توان تا حدودی بر عکس اپراتور منفی دانست. به این صورت که شما به کمک این اپراتور می توانید علاوه بر واژه یا عبارتی که جستجو می کنید، واژه دیگر را نیز به نتایج جستجوی خود اضافه کنید. به عنوان مثال با جستجوی {پرسپولیس OR استقلال} می توانید علاوه بر پرسپولیس، استقلال را هم به نتایج جستجوی گوگل خود اضافه کنید:

نکته ۱: اپراتور OR برای جستجو به زبان انگلیسی دارای دقت بسیار بالایی است و به همین دلیل استفاده از آن را در جستجو به زبان انگلیسی پیشنهاد می کنیم.

نکته ۲: تصویر زیر کارکرد اپراتور OR را به روشنی نشان می دهد. همانگونه که در تصویر زیر مشاهده می کنید، استفاده از این اپراتور باعث می شود که گستره نتایج جستجوی شما در گوگل افزایش چشمگیری پیدا کند به گونه ای که اطلاعات بیشتری را با استفاده از اپراتور OR مشاهده کنید.

 

اپراتور intext
در درس های گذشته با این نکته آشنا شدید که نتایج گوگل براساس میزان پراکندگی واژه کلیدی به شما نشان داده می شود، به همین دلیل در برخی موارد ممکن است نتایجی که گوگل به شما نشان می دهد دارای دقت کافی نباشد. مثلا ممکن است شما به دنبال واژه کلیدی خاصی باشید، اما به دلیل آنکه آن واژه به میزان قابل توجه ای در آن صفحه استفاده نشده است، آن صفحه در صفحه نتایج جستجوی شما ظاهر نشود.

در اینجا اپراتور intext به درد شما می خورد. شما به کمک این اپراتور می توانید به دنبال واژه ای خاص در داخل صفحاتی که جستجو می کنید، بگردید. به عنوان مثال، فرض کنید که می خواهیم در وب سایت دانشگاه تهران در مورد فیزیک کوانتوم جستجو کنیم. برای این کار براساس آنچه در همین درس گفته شد، تنها کافی است که در جعبه جستجوی گوگل {site:ut.ac.ir "فیزیک کوانتوم"} را تایپ کنیم:

حالا فرض کنید که به دنبال واژه «میدان» در میان مطالب وب سایت دانشگاه تهران با موضوع فیزیک کوانتوم می گردیم. برای این کار تنها کافی است که اپراتور intext را در آخر جستجوی خودمان در گوگل اضافه کنیم: {site:ut.ac.ir "فیزیک کوانتوم" intext:میدان}:

همانگونه که در تصویر بالا مشاهده می کنید، تنها مطالبی در نتایج جستجو به کمک اپراتور intext از سوی گوگل نمایش داده شده اند که حاوی واژه میدان اند. به همین دلیل هر زمان که به دنبال واژه ای خاص در صفحات وب می گشتید، استفاده از اپراتور intext را فراموش نکنید.

 

چرخ دنده گوگل
خب! هم اکنون شما با اپراتورهای کاربردی گوگل آشنا شدید و آموخته اید که به کمک هر اپراتور چه امکان و ویژگی ای را می توانید به جستجوی خود در گوگل اضافه کنید.

اما آنچه که باید بدانید آن است که اپراتورهای بالا، تنها بخشی از ده ها اپراتور گوگل در این زمینه هستند و برای آشنایی با دیگر اپراتورها می توانید به این آدرس مراجعه کنید. علاوه بر این، اگر به صفحه نتایج جستجو گوگل دقت کنید، تصویر چرخ دنده ای را مشاهده خواهید کرد (در گوگل فارسی، در گوشه سمت چپ- بالا و در گوگل انگلیسی در گوشه سمت راست- بالا) که با کلیک بر روی گزینه «جستجوی پیشرفته (Advanced Search)» می توانید مجموعه ای از اپراتورهای مختلف جستجو در گوگل را مشاهده کنید.

برای همین اگر زمانی یادتان رفت که از چه اپراتوری باید استفاده کنید، استفاده از جستجوی پیشرفته در گوگل را فراموش نکنید.