درس سوم- انواع نمودار، و انواع تایم فریم

قصد داریم که از این درس به بعد شما را با لوازم مختلف تحلیل تکنیکی آشنا کنیم. برای این منظور, ابتدا لازم است با انواع نمودارها آشنا شوید و بعد از آن، با انواع بازه‌های زمانی (Time Frame).

 

انواع نمودار
همان طور که در درس‌های قبلی بیان شد، تحلیل تکنیکال معطوف به بررسی تاریخچه قیمت و شناسایی سطوح حساسی است که در اثر رفتارهای بازار در طول زمان ایجاد شده‌اند. تاریخچه قیمت را می‌توان در قالب سه نوع نمودار به تصویر کشید:

• نمودار خطی
• نمودار میله‌ای
• نمودار شمعی

 

نمودار خطی
نمودار خطی که نمونه‌ای از آن را در زیر مشاهده می‌کنید تعریف ساده‌ای دارد. با ثبت کردن قیمت‌های یکسان در بازه‌های مشخص و وصل کردن آنها به یکدیگر می‌توان یک نمودار خطی را به دست آورد. به عنوان مثال با وصل کردن قیمت آغازین (Opening Price) یک بازار، یعنی اولین قیمت ثبت شده در هر روز کاری، برای یک بازه چند روزه، می‌توان «نمودار خطی قیمت‌های آغازین» را به دست آورد. یا نمودار مشابهی را برای قیمت‌های بسته شدن یک بازار، یا میانگین قیمت گشایش و بسته شدن در روز، یا میانگین کف و سقف روزانه را به دست آورد.

همان‌طور که پیدا است، نمودار خطی قادر به نشان دادن اطلاعات زیادی نیست بلکه تنها یک روند کلی را از بازار ترسیم کرده و در اختیار می‌گذارد. با این حال نمودار خطی که بر مبنای قیمت خاتمه رسم شود قابل اتکا تر است.

 

نمودار میله‌ای
نمودار میله‌ای از نمودار خطی پیچیده‌تر است. در هر میله، چهار قیمت مربوط به بازه زمانی مشخص گنجانیده می‌شود: قیمت آغازین، قیمت بسته شدن، قیمت سقف، و قیمت کف.

به تصویر زیر توجه کنید:

- خط افقی که در سمت چپ میله قرار دارد نشانگر قیمت «آغازین» است.

- پایین‌ترین قسمت میله را قیمت «کف» می‌نامیم.

- بالاترین قسمت میله قیمت «سقف» نام دارد.

- خط سمت راست میله هم قیمت «بسته شدن» بازار است.

از کنار هم قرار گرفتن میله‌های مختلف، یک نمودار میله‌ای شبیه تصویر زیر خواهیم داشت:

 

نمودار شمعی
نمودار شمعی که منشا ژاپنی دارد در عین شباهت با نمودار میله‌ای، خیلی زیباتر و برای اکثر افراد قابل فهم‌تر است.

هر شمع از بدنه (قسمت بزرگ در وسط) و دو سایه در بالا و پایین تشکیل شده. شمع‌ها در دو رنگ دلخواه قابل تنظیم هستند. برای مثال در تصویر زیر، بدنه سبز نشانگر شمع صعودی است و بدنه قرمز نشانگر شمع نزولی. شمع نزولی به معنای پایین‌تر بودن قیمت بسته شدن نسبت به قیمت آغازین است. و شمع صعودی نشانگر بالاتر بودن قیمت بسته شدن نسبت به قیمت آغازین.

نکته ۱: چنانچه در یک نمودار شمعی، به جای شکل رایج شمع (تصویر بالا) دو خط عمود بر هم مشاهده شد، یعنی به جای بدنه شمع یک خط افقی وجود داشت، این به معنای یکی بودن قیمت گشایش و خاتمه در شمع مذکور است.

نکته ۲: چنانچه در بالای شمع سایه‌ای وجود نداشت، به معنای بسته شدن شمع در بالاترین قیمت است. و چنانچه در پایین شمع سایه‌ای نبود، به معنای بسته شدن شمع در پایین‌ترین قیمت است.

نمودار شمعی نسبت به دو نمودار دیگر محبوب‌تر است زیرا هم اطلاعات کاملی را در خود دارد و هم از لحاظ شهودی کاراتر است یعنی می‌توان با یک نگاه اطلاعات لازم از هر شمع را به دست آورد.

 

تایم فریم یا بازه زمانی
تایم فریم یا بازه زمانی یکی از مفاهیمی است که به طور مستقیم در نمودارهای تحلیلی نمود پیدا می‌کند. این مفهوم را با یک مثال توضیح می‌دهیم:

چنانچه یک نمودار (خطی، میله‌ای یا شمعی) در تایم فریم هفتگی ترسیم شده باشد تمام قیمت‌هایی که در آن نمودار ثبت گردیده‌اند مربوط به تایم فریم هفتگی می‌شوند. به عنوان مثال در یک نمودار هفتگی، هر شمع نشانگر قیمت‌های آغازین، پایانی، سقف و کف مربوط به یک «هفته» است. یا در تایم فریم روزانه، قیمت‌های هر شمع یا میله حاوی اطلاعات مربوط به یک روز وجود دارد.

مشابه همین امر در مورد تایم فریم‌های دیگر نیز برقرار است.  هر تایم فریم می‌تواند از ۱ دقیقه تا یک ماه یا حتی یک سال باشد. معمولا در تحلیل تکنیکی، به طور موازی دو یا سه تایم فریم مورد تحلیل قرار می‌گیرند تا نتایج، قابل اتکا باشند.