درس نهم - آماده سازی اولین قسمت پادکست

اکنون که قالب و محتوای کلی پادکست را مشخص کردیم و می‌دانیم که در آینده قرار است درباره چه موضوعات با شنوندگان صحبت کنیم، بهتر است کمی جزئی‌تر به داستان نگاه کنیم و دقیق‌تر ماجرا را بررسی کنیم. آیا مشتاق هستید سریع‌تر ضبط اولین قسمت پادکست جذابتان را شروع کنید؟ اما هنوز به کمی آمادگی بیشتر نیاز دارید، تا با اطمینان بیشتری میکروفون را بالا آورده و دکمه ضبط را فشار دهید.

فقط به خاطر داشته باشید تهیه اولین قسمت پادکستتان، احتمالا بسیار طولانی‌تر از آن خواهد بود که فکر می‌کنید. به طور کلی تهیه پادکست بیش از آنچه فکر می‌کنید زمان می‌برد. به همین دلیل لازم است پیش از شروع کار، خود را برای هر قسمت آماده کنید. این کار باعث می‌شود مرحله تولید سریع‌تر و آسان‌تر پیش برود و شما با پیش دستی، برای بسیاری از مشکلات آمادگی داشته باشید.

 

طرح کلی و رئوس برنامه خود را آماده کنید
قبل از آنکه هر قسمت را ضبط کنید، بهتر است که یک طرح کلی برای آن بنویسید. این طرح می‌تواند لیستی از چیزهایی باشد که شما می‌خواهید در این قسمت از برنامه بگویید. یک خلاصه برنامه به شما کمک می‌کند که بر روی مسیر اصلی تمرکز کنید و در میانه راه ضبط برنامه، سرنخ کار از دستتان در نرود.

حتی اگر پادکست شما کاملا ساده و تنها به این صورت است که شما بدون هیچ کلیپ یا موسیقی اضافه‌ای، جلوی میکروفون نشسته و صحبت می‌کنید؛ باز هم بهتر است کمی درباره خلاصه برنامه‌تان فکر کرده و ببینید چه می‌خواهید بگویید. زیرا هدف شما تولید یک برنامه با کیفیت است که باید شنوندگان را باز هم برای قسمت‌های بعدی به پادکست شما برگرداند و وفادار نگه دارد.

 علاوه بر این، داشتن خلاصه برنامه، نوشتن متن معرفی برنامه را هم برایتان آسان‌تر می‌کند. درباره پست معرفی و نکاتی که باید در آن بگنجانید بعدا بیشتر صحبت خواهیم کرد. اما اکنون تنها به این نکته اشاره می‌کنیم که پست معرفی هر قسمت حاوی خلاصه‌ای از موضوعات آن قسمت است که به مخاطب می‌گوید قرار است در فایل صوتی چه چیزهایی را بشنود.

تهیه خلاصه برنامه تنها یک راه و روش مشخص ندارد و شما آن را به هر شکلی که برایتان کارایی بهتری دارد، می‌توانید انجام دهید. تنها لازم است طی مراحل ضبط برنامه آن را به راحتی خوانده و درک کنید. بهتر است آن را به گونه‌ای سازماندهی کنید که به نظرتان منطقی است و بهتر درکش می‌کنید.

برخی ترجیح می‌دهند خلاصه برنامه را در مایکروسافت ورد تایپ کرده و برای مرتب کردن آن از تنظیم  outline view  برنامه ورد مایکروسافت استفاده کنند. عکس زیر را می‌توان نمونه‌ای مناسب و تقریبا ایده آل از یک خلاصه برنامه برای پادکست دانست که به خوبی جزئیات را شرح داده و مرتب هم شده است:

 

اما باز هم می‌گوییم که به دنبال چیزی باشید که برایتان کارایی داشته باشد. اگر فکر می‌کنید می‌توانید بدون یادداشت برداری و داشتن خلاصه برنامه، تنها با یاری گرفتن از ذهنتان همه چیز را پیش ببرید، بسیار عالی است و بهتر است دست به کار شوید. برخی پادکست ساز‌ها تنها میکروفون را روشن کرده و کار را شروع می‌کنند. البته برخی اوقات این شیوه خوب از کار در می‌آید و گاهی اوقات هم حسابی اوضاع به هم می‌ریزد. لذا در صورتی که از خلاصه برنامه استفاده کنید، خواهید دید که هم کار ضبط راحت‌تر پیش خواهد رفت و هم اینکه نتیجه کار بهتر خواهد شد.

در تصویر بالا می‌بینید کلیپ‌های صوتی میان برنامه با رنگ قرمز مشخص شده‌اند. با این کار کلیپ‌های میان برنامه از دیگر فایل‌های صوتی و موسیقی که طی برنامه مورد استفاده قرار می‌دهید، متمایز شده و کار تشخیص آنها راحت‌تر می‌شود. شاید شما بخواهید در برنامه‌تان از یک کلیپ مصاحبه از پیش ضبط شده استفاده کنید. یا اینکه بخواهید بخشی از یک موسیقی را پخش کرده و درباره آن صحبت کنید. این گونه دیگر، موسیقی‌های میان برنامه با آن فایل‌ها اشتباه گرفته نمی‌شوند.

نکته دیگر این است که خلاصه برنامه شما می‌تواند نسبت به نمونه ذکر شده در این درس، جزئیات کمتر یا بیشتری داشته باشد. این موضوع بستگی به پیچیدگی آن قسمت از پادکستتان و همچنین فرم رسمی یا غیر رسمی دارد که می‌خواهید کار را انجام داده و پیش ببرید.

 

یک نمایشنامه بنویسید
شاید دوست نداشته باشید که کل داستان هر قسمت پادکست را کلمه به کلمه روی کاغذ آورده و آن را بنویسید. این می‌تواند باعث شود که همه چیز خیلی قرص و محکم و اتو کشیده به نظر برسد. برخی افراد احساس می‌کنند به یک متن دقیق نیاز دارند. برخی هم می‌توانند از روی یک متن بخوانند، اما کاملا طبیعی و روان و فی البداهه به نظر برسند.

خلاصهٔ برنامه می‌تواند شما را در مسیر صحیح برنامه نگه دارد. اما شاید بخواهید بدون متن کامل، گفته‌ها جلو رفته و همه چیز را کاملا در لحظه و از درون ذهنتان بگویید. برخی هم می‌خواهند یک متن دقیق و کامل را دنبال کرده و برنامه را با روخوانی آن ضبط کنند. با سعی و خطا، ببینید کدام یک برای شما بهتر است و برنامه بی‌نقص تری خواهید داشت.

 

 ضبط برنامه به صورت یکجا یا ویرایش آن پس از ضبط و آماده سازی؟
دو شیوه برای تهیه یک پادکست وجود دارد: شما می‌توانید به صورت یک جا تمام برنامه را پشت سر هم ضبط کرده و کار را تمام کنید (on the fly) یا اینکه آن را در بخش‌های جداگانه‌ای ضبط کرده و سپس با ویرایش و پشت سر هم گذاردن آنها (Post-Production) برنامه را آماده کنید.

هنگامی که به شیوه On The Fly کار می‌کنید، باید تمام فایل‌های صوتی را که در برنامه استفاده می‌شوند، از قبل آماده کنید. برای پخش یک موسیقی میان برنامه همزمان با ضبط، دکمه پخش برنامه موسیقی را زده و زمان مناسبی را برای آن در نظر بگیرید. و به طور کلی همه چیز به طور دقیق و بدون نقص همانند یک برنامه رادیویی باید پشت سر هم پیش برود.

این کار نیاز به آماده سازی و دقت زیادی دارد. اگر شما مرتکب اشتباهی شوید، بسیار مشکل است که به عقب برگشته و آن را ویرایش کنید. زیرا باید همه چیز را از ابتدا ضبط کنید. شاید هم مجبور باشید که اشتباه را به حال خود‌‌ رها کرده و برنامه را با‌‌ همان ایراد منتشر کنید.

البته از سوی دیگر این روش در وقت شما صرفه جویی فراوانی می‌کند و شما تنها یک بازه زمانی را برای ضبط صرف می‌کنید. البته این کار نیاز به تجربه دارد. لازم است شما به اندازه کافی با فرآیند ضبط و کارهای آن احساس راحتی کرده و به آن مسلط شده باشید.

اگر پادکست شما کوتاه یا بسیار ساده باشد (مثلا یک آهنگ آغازین و ۱۰ دقیقه صحبت) شاید استفاده از شیوه On The Fly امکان پذیر باشد.

برخی پادکستر‌ها ترجیح می‌دهند تنها به ضبط پادکست پرداخته و آن را منتشر کنند، حال اگر چند ایراد کوچک هم در این میان وجود داشته باشد، چندان مهم نیست. و البته این خود مقداری صمیمیت و راحتی در ارتباط با شنونده و دخیل کردن یک عنصر انسانی در ماجرا است که می‌توانیم در برنامه‌مان از آن بهره ببریم.

به طور حتم این ریسک هم وجود دارد که کار شما غیر حرفه‌ای به نظر آمده و شنونده احساس کند شما به اندازه کافی وقت نگذاشته‌اید یا تجربه کافی در این کار ندارید. لذا باید توجه لازم به مخاطبتان داشته باشید و اینکه آنها چگونه یک برنامه صیقل نخورده و ویرایش نشده را درک کرده و مورد قضاوت قرار می‌دهند.

برای شروع، پیشنهاد این است که برنامه را به صورت بخش‌های جداگانه ضبط کرده و آنگاه فایل‌های صوتی را کنار هم گذارده و ویرایش کنید. در ‌‌نهایت شما یک فایل شسته رفته و خوب برای پادکستتان خواهید داشت. شیوه Post-Production شامل تمام کارهایی است که شما پس از اتمام ضبط انجام می‌دهید تا فایل نهایی را آماده انتشار در اینترنت کنید.
 

مزایای ضبط یک جای تمام کار

• با کاهش زمان ضبط و ویرایش کار، صرفه جویی بسیار زیادی در وقت شما می‌کند.

معایب ضبط یک جای تمام کار

• تجربه بیشتری نیاز دارد.
• برنامه ریزی زیادی لازم دارد.
• بازگشت و رفع اشتباهات بسیار سخت است. شاید بهتر باشد آنها را به حال خود‌‌ رها کنید.
• به تجهیزات گرانتری نیاز دارید تا فرآیند ضبط را با کیفیت خوبی انجام داده و فایل نهایی را‌‌ همان لحظه روی کامپیو‌تر در اختیار داشته باشید.

مزایای شیوه ویرایش و آماده سازی پس از ضبط

• نتیجه نهایی کاری به ظاهر حرفه‌ای‌تر و با رنگ و لعاب است.
• هنگام ضبط هر قسمت لازم نیست به موارد زیادی بیاندیشید. می‌توانید بسیاری چیز‌ها را بعدا اضافه کنید.
• بعدا می‌توانید افکت‌های صوتی و فرآیندهای آماده سازی متفاوتی را پس از ضبط روی صدا اعمال کرده و آن را به گونه‌ای که دوست دارید آماده پخش نمایید.

معایب شیوه ویرایش و آماده سازی پس از ضبط
پس از اتمام ضبط، به زمان بسیار بیشتری برای آماده سازی فایل نیاز دارید. بخش ضبط جذاب‌ترین لحظات آماده سازی پادکست محسوب می‌شود. وقت‌هایی که پس از آن صرف آماده سازی فایل می‌شود، حسابی حوصله‌تان را سر برده و خسته کننده هستند.

قرار دادن قطعات برنامه در کنار یکدیگر در شیوه Post-Production به زمان بیشتری نیاز دارد. اما به شما اجازه می‌دهد تا در هر زمان تنها یک قدم بردارید. در این شیوه فشار بسیار کمتری از نظر انجام صحیح کار متحمل خواهید شد. زیرا اصلاح و ویرایش اشتباهات و حتی حذف آنها و ضبط دوباره قدم بسیار آسان تری خواهد بود.

 

جمع آوری و سازماندهی اطلاعات و فایل‌های صوتی
هنگامی که خلاصه برنامه را می‌نویسید، می‌توانید نتایج جستجو و تحقیقتان درباره موضوعاتی مورد نظر را در کنار هم قرار دهید. اگر قرار است درباره چیزی که خوانده‌اید، نظر دهید، شاید لازم باشد آن را چاپ کرده و دم دستتان آماده داشته باشید. اگر قرار است سرخط خبر‌ها را بخوانید، آنها را یکجا جمع و جور کنید. داستان‌ها، جوک‌ها، موسیقی‌ها یا هر چیز دیگری را که جزو برنامه‌تان است، کنار هم قرار دهید. همچنین اکنون بهترین زمان برای مرتب سازی فایل‌های صوتی مورد استفاده در برنامه و قرار دادن آنها در یک پوشه مشخص است.

این گونه صحنه برای نمایش آماده است و هنگامی که شما جلوی میکروفون قرار گرفته و دکمه ضبط را بزنید، دیگر به دنبال پیدا کردن خرده ریز‌ها سرگردان و گیج نمی‌شوید. یه یاد داشته باشید که ممکن است در یک چشم به هم زدن، همه چیز آن قدر به هم بریزد که حتی نام خودتان را هم فراموش کنید. مرتب سازی و سازماندهی به شما کمک می‌کند با دلگرمی بیشتری کار را شروع کنید. اگر از قبل آماده شده باشید، کار ضبط برنامه‌تان بسیار راحت‌تر پیش خواهد رفت.

در صورتی قصد دارید به صورت ضبط یکجای برنامه یا On The Fly کار کنید، پس لازم است تمام فایل‌های صوتیتان را مرتب کرده و پشت سر هم آماده پخش داشته باشید. برای مثال می‌توانید از برنامه کوئیک‌تایم Quicktime - برای این کار استفاده کنید، زیرا اجازه می‌دهد به صورت همزمان بیش از یک پنجره برای پخش فایل باز داشته باشید. این گونه هر فایل در یک پنجره نرم افزار بصورت جداگانه پخش خواهد شد.

با این کار می‌توانید بلندی صدای هر کلیپ صوتی را هم به صورت مجزا و در خور نیاز تنظیم کرده و ناگهان با صدای بلند یا ضعیف روبرو نشوید. اگر می‌خواهید از موسیقی به عنوان زیرصدای خود استفاده کنید، اطمینان یابید که میزان صدای آن پایین بوده و به اندازه‌ای است که مزاحم درست شنیده شدن صحبت‌های شما نمی‌شود.

 

اکنون همه چیز آماده است و می‌دانیم چه کاری باید انجام شود. پس چرا میکروفون را بر نمی‌دارید و دکمه ضبط را نمی‌زنید؟ یکی از برنامه‌های معرفی شده در درس نرم افزار‌ها را انتخاب کرده و اولین پادکستتان را ضبط کنید. آنگاه آن را ویرایش کرده و فایل نهاییتان را آماده کنید.

در درس آینده با هم مراحل انتشار یک پادکست را دنبال خواهیم کرد.