گزارش چیست؟

چیزی را از دست نداده اید
اگر مراسمی را که خیلی دوست داشتید در آن بودید را از دست بدهید، مراسمی مثل جشن عروسی نزدیک ترین دوست تان، مراسم دفاع از پایان نامه همسرتان، به دنیا آمدن بچه خواهرتان و چیزهایی این چنینی شاید تنها چیزی که دل تان را راضی کند شنیدن همه 
آنچه باشد که اتفاق افتاده است. شنیدن همراه با دیدن عکس ها و فیلم های آن مراسم. اما اگر فقط به شما مقداری عکس و فیلم بدهند، شما نمی توانید فکر کنید که انگار خودتان آنجا بوده اید.


اگر کسی باشد که به طور کامل برای شما توضیح بدهد که این عکس برای چه وقتی از مراسم است یا چرا همه در این عکس می خندند و یا چرا در عکس دیگری لباس عروس پاره شده است؛ چیزهایی از این دست و جزئیاتی به این شفافی باعث می شود شما شب که سر بر بالش می گذارید با خودتان فکر کنید که همه چیز را از آن مراسم می دانید.



هر کدام از ما یک گزارشگر هستیم، چون بارها پیش آمده است که مجبور شده ایم که شرح واقعه ای را برای کسانی توضیح بدهیم که حضور نداشته اند. اگر بعد از تعریف داستان تان شنوده هایتان هنوز هم چشم به دهان شما دوخته اند، بدانید گزارشگر خوبی نبوده اید.

گزارش خوب گزارشی است که مخاطب را منتظر بقیه داستان نگذارد، این که کسی به شما گزارش کاملی از آنجایی بدهد که خودتان در آن غایب بوده اید به شما کمک می کند که غصه نبودن تان را نخورید.

رسانه ها هم وقتی که به شما گزارش می دهند همین کار را می کنند. آنها هم با استفاده از تصاویر و فیلم ها و توضیحات تکمیلی تلاش می کنند تا شما احساس کنید که در مراسم بوده اید.

 

نباید بگوئید دیگه چه خبر؟
اصل اول یک گزارش خوب این است که بعد از آن شما با خودتان نگوئید که دیگر چه خبر بود؟

با اطلاعاتی که به دست آورده اید راضی شده باشید که خبر دیگری نبوده است یا چیزی نبوده که شما دل تان بخواهد بدانید و نباشد. اما شما که آنجا نبوده اید از کجا باید بدانید که همه چیز را گفته اند؟ مجبور هستید به رسانه ای که به شما گزارش می دهد اعتماد کنید.

 


از کجا بدانید همه چیز همین بود؟
پس اصل دوم در یک گزارش خوب این است که منبع گزارشتان قابل اطمینان باشد. اگر گزارشگر فقط یک وجه داستان را برای شما بگوید شما را مجبور کرده است که از دید او به داستان و ماجرا نگاه کنید.

اما واقعیت این است که شما دل تان نمی خواهد حرف گزارشگر را بدانید بلکه می خواهید همه چیز را بدانید. هیچ وقت همه چیز را یک نفر نمی تواند به شما بگوید. گزارشی که از روز مرگ «مایکل جکسون» تهیه شد یکی از گزارش های کاملی بود که می توان آن را مثال زد.

خبرنگارانی که در صحنه حضور داشتند سعی داشتند که به دور از هیجانی که اتفاقی این چنینی به دنبال خود می آورد همه چیز را به مخاطبی منتقل کنند که نمی تواند در آن روز و لحظه در برابر محل زندگی و مرگ «مایکل جکسون» باشد.

تاسف خانواده نزدیک جکسون کمترین چیزی بود که مردم می خواستند بدانند. اما برای مخاطب چیزهایی دیگر اهمیت داشت، از
 ساعت حادثه گرفته تا کسانی که در آنجا بوده اند و نظرات پزشکی و اینکه در کجا دفن می شود. همه این اطلاعات چیزهایی نبود که یک نفر بتواند از آن صحبت کند.

گزارش های موفق از این اتفاق متعلق به رسانه هایی بود که توانسته بودند دسترسی خود را به افراد بیشتر و مرتبط تری با مایکل جکسون محقق کنند.

پس گزارشی خوب است که نقل قول چندین نفر در آن باشد. در روز مرگ مایکل جکسون گزارشی که شبکه هایی مانند سی ان ان تهیه کرده بودند همه اش در مورد شخصیت مثبت مایکل جکسون نبود. بسیاری از افراد در خصوص افراط های او در زمینه های مختلف حرف زدند.

در حالی که گزارشگرانی نزدیک محل زندگی او بودند، ارتباط با پزشکانی برقرار شده بود که بتوانند در حد اطلاعاتی اولیه حدس خود را از علت مرگ مایکل جکسون بگویند.

در این گزارش مخاطبان هم فراموش نشده بودند و اظهار ناراحتی مردمی که از طرفداران او بودند هم منعکس شد.

شاید در گزارش مراسم هایی این چنینی چندان اهمیت نداشته باشد که از چند زاویه به مسائله نگاه شود یا در تمام مکان ها کسی برای گزارش کردن حضور داشته باشد. اما مواری هم وجود دارد که بیشتر از مرگ یک خواننده برای شما اهمیت دارد.

گزارش برگزاری دادگاه حسنی مبارک می تواند یکی از گزارش هایی باشد که شما دل تان می خواهد هم از درون دادگاه بدانید و هم از آشوب های خیابانی. نگاه ۳۶۰ درجه به کل اتفاق آن چیزی است که باید شما در انتخاب گزارش تان در نظر بگیرید.

 

اصل را فراموش نکنید
گاهی اوقات پیش می آید که حاشیه های یک اتفاق جذابیت بیشتری نسبت به خود اتفاق داشته باشد. اگر با همه جذابیتی که صحبت کردن با و از بازیگران مطرح سینمای جهان دارد، در گزارش مراسم اسکار گزارشگر از اصل جریان که اهدای جوایز است غافل شود و فقط به این حاشیه ها بپردازد شما با همه جذابیتش راضی می شوید؟

اصل بعدی در یک گزارش خوب این است که از اصل ماجرا غافل نشوید. هر چقدر یک گزارش به حاشیه بیشتر پرداخته باشد مسلما کامل تر است اما گاهی اوقات پیش می آید که این حاشیه ها شما را از اصل اتفاق دور می کند. در نهایت شما می بینید که از اصل اتفاق هیچ چیز خاصی نمی دانید.

برگردیم به ماجرای مرگ «مایکل جکسون»؛ مثلا اگر شما الان در حال خواندن گزارشی از دادگاه پزشک مایکل جکسون باشید، اگر اصل ماجرا و علت مرگ او خبر نداشته باشید و در گزارش هم فقط به دادگاه پزشک او اشاره شده باشد و به شما هیچ پیش زمینه ای ندهد، هیچ چیزی از گزارش نمی فهمید.

هر چقدر هم که آن گزارش کامل و جامع تهیه شده باشد و عکس داشته باشد، اما اگر اشاره ای به اصل موضوع نکرده باشد، اگر توضیح نداده باشد که قضیه از کجا شروع شده است، گزارش خوبی نیست.

گزارش خوب گزارشی است که بدون توجه به آنکه مخاطب چقدر می داند اطلاعات می دهد. شما اگر هیچ چیز از «مایکل جکسون» ندانید، گزارشی خوب است که در انتهایش شما آن فرد را بشناسید.

گزارش خوب دانش شما از یک اتفاق را صفر فرض می کند و همه چیز را از اول توضیح می دهد.

 

گزارش های جهت دار
اصل بعدی در یک گزارش خوب این است که جهت نداشته باشد  و بی طرفی را حفظ کند. گزارش هایی که بی طرف نیستند، برای اینکه بتوانند طرف یک نفر را بگیرند یا مجبور هستند که بخشی از داستان را نگویند یا اینکه اخبار کاملا نادرستی را بگویند.

این گزارش ها چون همه جنبه های مثبت و منفی را نمی گویند در اصل برای شما تصمیم می گیرند که چطور فکر کنید یا چطور به یک مساله نگاه کنید.

این بخشی از گزارشی است که در روزنامه کیهان روز سه شنبه، ۱۵ شهریور ماه چاپ شده است. این گزارش برای آن یک طرفه است که در هیچ کجا با هیچ جامعه شناس یا روان شناسی صحبت نشده است که نظر وی را در مورد چاپ طرح های کارتونی روی لوازم التحریر بدانیم.

گزارش کیهان:
بحث داغ چاپ طرح های وارداتی بر روی کیف و لوازم التحریر دانش آموزان نیز چند سالی است توسط مطبوعات دنبال می شود، اما متأسفانه همچنان طرح ها و مدل های وارداتی در سبد خرید فانتزی جایگاه ویژه ای دارند.

اصغر حاجتمندیان، مدیر مدرسه راهنمایی توضیح می دهد: «در دوره راهنمایی که دوران بلوغ دانش آموزان محسوب می شود، مشکل ما نقش های وارداتی بر روی کیف ها و دفتر‌ها نیست، بلکه بیشتر مدل های وارداتی در مدل مو و لباس بچه ها نمود 
دارد. متأسفانه هنوز نتوانسته ایم به ویژه در مدارس پسرانه یک یونیفرم دانش آموزی شکیل و کاربردی طراحی کنیم.

 

گزارش تاثیرگذار
باید در نظر داشته باشید که بعضی وقت ها دادن اطلاعات زیادی از جذابیت یک گزارش برای شما کم خواهد کرد. به عنوان یک مخاطب ترجیح می دادید در روز یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ تصاویری بینید از اینکه برج های دو قلو در حال فرو ریختن هستند یا اینکه خبرنگاری بایستد و برای شما لحظه به لحظه اتفاق را از نگاه های مختلف بگوید؟

در موارد بحرانی مثل زلزله، سیل یا حوادثی اینچنینی بهترین گزارش آن گزارشی است که شما را در صحنه قرار بدهد. کمتر حرف بزند و بیشتر نشان بدهد.