درس پنجم- روند و خطوط روند

مفهوم روند در بازارهای مالی، اشاره به جهت بازار دارد. روندها، جهت و شیب حرکتی قیمت از مقطعی در گذشته تا به حال -و یا تا آینده- را نشان می‌دهند و از آنجایی که روند نشانگر قدرت بازار در یک جهت است، می‌توان از زمان شکل‌گیری آن انتظار داشت که تا مدتی بازار را در یک جهت پیش ببرد.

هر روند از مجموعه‌ای موج نزولی و صعودی تشکیل شده که به صورت یک در میان حرکات بازار را رقم می‌زنند.

 

انواع روند
روندها به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

۱. روند صعودی: در این نوع روند بازار بیش از آنکه میل به ضعف داشته باشد میل به تقویت و بالا بردن قیمت را دارد. این مفهوم در تشکیل کف‌ها و سقف‌ها خود را نشان می‌دهد به این صورت که در روند صعودی، کف بعدی بالاتر از کف قبلی تشکیل می‌شود و چنانچه سقف‌ها نیز به صورت پیاپی بالاتر تشکیل شوند یک روند قدرتمند را داریم ولی روند صعودی، تا زمانی پا بر جا تلقی می‌شود که کف‌ها به صورت صعودی تشکیل شوند.

۲. روند نزولی: روند نزولی عکس روند صعودی است، بازار میل به تضعیف دارد و از این رو سقف‌ها به صورت نزولی تشکیل شده و تا زمان برقراری این چیدمان نزولی، روند نیز نزولی تلقی می‌شود.

نمونه‌هایی از روندهای سه گانه را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:

چنانچه قیمت بین دو سطح افقی گیر بیفتد، یک روند خنثی (نه صعودی نه نزولی) را خواهیم داشت. این حالت زمانی در بازار شکل می‌گیرد که نیروهای عرضه و تقاضا در تعادل نسبی به سر می‌برند و هیچ یک قدرتِ جا به جا کردن قیمت و شکستن سطح کف و سقف را ندارند.

نکته دیگری که باید مد نظر داشته باشید این است که می‌توان در تایم فریم‌های مختلف، خطوط روند متفاوتی رسم کرد یا به بیان دیگر، روندهای مختلف -بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت- را در نمودار شناسایی کرد. طبیعی است که خط روندهای بلند مدت دیر به دیر توسط قیمت لمس می‌شوند ولی آگاهی از محل قرار گیری آنها می‌تواند در شرایط خاص از تحلیل‌های اشتباه جلوگیری نماید.

 

نحوه رسم خطوط روند
اینگونه نیست که بتوان به هر شکل دلخواهی خطوط روند را رسم کرد. به بیان دیگر، باید روندی وجود داشته باشد تا بتوان برای آن خط روند ترسیم کرد.

برای ترسیم یک خط روند واقعی، نیاز به دو سقف در روند نزولی یا دو کف در روند صعودی داریم ولی صحت خط روند معمولاً بعد از لمس سوم و عکس العمل مناسب قیمت به خط رسم شده تأیید می‌شود:

به این نکته دقت داشته باشید که هر چه یک خط روند، شیب تندتری داشته باشد احتمال شکسته شدن آن در زمان نزدیک نیز بیشتر است و در نتیجه اتکا به آن برای معاملات احتمالی خطرناک‌تر، زیرا چنین روندهایی در مواقع هیجانی بازار شکل می‌گیرند و معمولاً به زودی شیب صعود یا نزول آنها اصلاح می‌شود.

خطوط روند نیز مانند خطوط حمایت و مقاومت با لمس چند باره و پا بر جا ماندن در مدت زمان بیشتر، اهمیت بالاتری می‌یابند.

همانطور که در عکس قبلی قابل مشاهده است، در واقع هر روند متشکل از موج‌های کوچکتری در دل خود است. در یک روند صعودی، موج‌های صعودی دامنه قیمتی بلندتری نسبت به موج‌های نزولی دارند که این نشانگر قوت نیروهای صعودی است و باعث شکل گیری یک روند رو به بالا می‌شود. در مورد روندهای نزولی، عکس این مورد صدق می‌کند.

اما چطور تشخیص دهیم که یک روند مختل شده؟ به تصویر زیر دقت فرمایید:

تا زمانی که در یک روند صعودی قرار داریم، حمایت افقی قبلی نباید رو به پایین بشکند و در یک روند نزولی نیز مقاومت افقی قبلی نباید رو به بالا بشکند. این مهمترین نکته در تشخیص برقراری روند است. گاهی یک خط روند شکسته می‌شود ولی تا زمانی که قیمت به ورای حمایت یا مقاومت قبلی نرود نمی‌توان با اطمینان از مختل شدن روند جاری بازار صحبت کرد، زیرا فقط ممکن است قیمت در حال تصحیح شیب باشد.

 

انواع کانال‌ها و نحوه رسم آنها
اگر نظریه خطوط روند را یک گام به جلو ببریم، کانال‌ها را خواهیم داشت. معمولاً روندها تمایل به حرکت در داخل کانال‌های قیمتی خاص دارند بنابراین از کانال هم می‌توان به عنوان یکی از ابزارهای تحلیلی استفاده کرد. کانال‌ها نیز به سه دسته تقسیم می‌شوند:

۱. کانال صعودی که در آن وقوع سقف‌های بالاتر و کف‌های بالاتر را توأمان داریم.

۲. کانال نزولی که در آن وقوع سقف‌های پایین‌تر و کف‌های پایین‌تر را همزمان مشاهده می‌کنیم.

۳. کانال افقی که در آن قیمت بین دو سطح افقی محبوس می‌شود.

در زمان ترسیم یک کانال باید دقت داشته باشید که خطوط آن با یکدیگر موازی باشند. نحوه ترسیم یک کانال صعودی به این شکل است که ما ابتدا یک روند صعودی را تشخیص می‌دهیم. سپس خط روند مربوط به آن را با کمک دو کف صعودی رسم می‌کنیم. در اینجا برای رسم خط بالایی کانال، نیازی به دو نقطه نداریم بلکه با در دست داشتن سقف تشکیل شده در فاصله زمانی میان دو کف، می‌توانیم خطی را با عبور از آن و به طور موازی با خط روند رسم کنیم:

بنابراین، خط کانال همیشه بعد از تشخیص روند و ترسیم خط روند به دست می‌آید و تابعی از آن است.